خلاصه کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت ( نویسنده علی سید طاهر الدینی )

کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت اثر ارزشمند علی سید طاهر الدینی، راهنمایی عملی و چراغ راهی برای معلمان، مدیران آموزشی و هر دلبسته به پیشرفت آموزش و پرورش است. این اثر عمیق، با رویکردی گام به گام و ملموس، به خوانندگان می آموزد که چگونه مسائل و چالش های واقعی محیط های آموزشی را با دیدگاهی پژوهشگرانه شناسایی کنند، برایشان راه حل بیابند و در نهایت، مسیر بهبود مستمر و ارتقای کیفیت تعلیم و تربیت را هموار سازند. این کتاب، با تمرکز بر اقدام پژوهی، معلمان را به پژوهشگرانی توانا در کلاس درس خود تبدیل می کند تا با بصیرت و مهارت، به سوی تحولی پایدار گام بردارند.

در هر جامعه ای، نظام آموزش و پرورش ستون فقرات توسعه و پیشرفت محسوب می شود. اما این نظام همواره با چالش ها و مسائل بی شماری روبرو است که حل آن ها نیازمند نگاهی عمیق و روشمند است. بسیاری از فعالان حوزه تعلیم و تربیت، از معلمان پرشور گرفته تا مدیران دغدغه مند و دانشجویان مشتاق، همواره در جستجوی ابزارهایی هستند تا بتوانند به درکی فراتر از ظواهر دست یابند و تغییرات سازنده ای ایجاد کنند. در این میان، نقش پژوهش و به ویژه پژوهش کاربردی، همچون یک چراغ قوه قدرتمند، مسیر را روشن می سازد.

شاید برای هر معلم یا مدیری پیش آمده باشد که در مواجهه با یک مشکل آموزشی یا تربیتی، با پرسش هایی نظیر چرا این اتفاق می افتد؟، چگونه می توانم این وضعیت را بهبود بخشم؟ یا چه راهکاری واقعاً اثربخش خواهد بود؟ روبرو شود. اینجاست که اهمیت یک رویکرد پژوهشی ملموس و قابل اجرا نمایان می شود. کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت نوشته علی سید طاهر الدینی، دقیقاً برای پاسخ به همین نیازهای عمیق و ارائه یک نقشه راه کاربردی نگاشته شده است.

این کتاب تنها یک متن آکادمیک خشک نیست، بلکه دعوتی است به عمل، به تفکر نقادانه و به تبدیل هر کلاس درس به یک آزمایشگاه پویا برای کشف و نوآوری. علی سید طاهر الدینی که سال ها تجربه تدریس و پژوهش در این حوزه را در کارنامه خود دارد، توانسته است مفاهیم پیچیده پژوهشی را با زبانی ساده، روان و کاربردی به گونه ای ارائه دهد که مخاطبان مختلف، از یک معلم تازه کار گرفته تا یک پژوهشگر باتجربه، بتوانند از آن بهره مند شوند. او با نگاهی دقیق به واقعیت های آموزشی ایران، چارچوبی را فراهم آورده که معلمان را به توانمندسازی خود و محیط کارشان ترغیب می کند.

در ادامه این مقاله، سفری خواهیم داشت به دنیای مفاهیم کلیدی این کتاب. از مبانی پژوهش در تعلیم و تربیت گرفته تا قلب تپنده آن، یعنی اقدام پژوهی و مراحل گام به گام آن، و همچنین نگاهی به مباحث سنجش و ارزش یابی. هدف این است که خواننده، با مطالعه این خلاصه، بتواند درکی عمیق و کاربردی از محتوای اصلی کتاب به دست آورد و آماده شود تا خود، پژوهشگر مسیر بهبود و تحول در محیط آموزشی خویش باشد.

مبانی و اصول پژوهش در تعلیم و تربیت

در آغاز راه شناخت هر علمی، درک پایه ها و اصول آن ضروری است. علی سید طاهر الدینی در فصل نخست کتاب خود، خواننده را به سفری دعوت می کند تا از اهمیت بنیادین پژوهش در دنیای پیچیده تعلیم و تربیت آگاه شود. شاید در نگاه اول، واژه پژوهش کمی دشوار و مختص دانشگاهیان به نظر برسد، اما او به زیبایی نشان می دهد که پژوهش، به ویژه از نوع کاربردی آن، چقدر به واقعیت های روزمره کلاس درس نزدیک است و می تواند سرچشمه تحولات بزرگ باشد.

تعریف و اهمیت پژوهش در آموزش و پرورش

پژوهش، به معنای جستجوی منظم و علمی برای کشف حقایق و حل مسائل است. در حوزه آموزش و پرورش، پژوهش دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی حیاتی به شمار می رود. تصور کنید که یک معلم با چالشی در کلاس درس مواجه است؛ مثلاً، دانش آموزان به مطالب درسی علاقه ای نشان نمی دهند، یا روش های تدریس سنتی دیگر اثربخشی لازم را ندارند. در چنین موقعیتی، یک دیدگاه پژوهشگرانه به معلم کمک می کند تا به جای ناامیدی یا تکرار روش های ناکارآمد، به دنبال ریشه یابی مشکل و یافتن راه حل های نوآورانه باشد.

کتاب تأکید می کند که پژوهش ها در تعلیم و تربیت انواع مختلفی دارند: از پژوهش های بنیادی که به دنبال کشف اصول و نظریه های کلی هستند، تا پژوهش های توسعه ای که به ساخت و اعتبارسنجی ابزارها و برنامه های جدید می پردازند، و در نهایت، پژوهش های کاربردی که هدف اصلی آن ها حل مسائل مشخص و فوری در محیط های واقعی است. تمرکز اصلی کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت، همان طور که از نامش پیداست، بر نوع کاربردی آن است. این نوع پژوهش است که به معلمان و مدیران این توانایی را می دهد تا با اتکا به شواهد و داده ها، تصمیم گیری کنند و کیفیت آموزش را به طور ملموس ارتقا دهند.

جایگاه معلم به عنوان پژوهشگر

یکی از جذاب ترین مفاهیمی که در این بخش مطرح می شود، ایده معلم پژوهنده است. این مفهوم فراتر از یک معلم صرفاً انتقال دهنده دانش است؛ او فردی است که با کنجکاوی، به محیط پیرامون خود نگاه می کند، پرسش های هوشمندانه مطرح می کند و فعالانه به دنبال یافتن پاسخ های اثربخش برای بهبود یادگیری دانش آموزانش است. معلم پژوهنده، دیگر منتظر دستورالعمل های بالا به پایین نیست، بلکه خود به یک منبع تولید دانش و راهکار در بستر کلاس درس خود تبدیل می شود.

او نیاز دارد به مهارت هایی مجهز شود؛ مهارت هایی مانند مشاهده دقیق، گوش دادن فعال، تحلیل داده های ساده، و توانایی تدوین یک برنامه عملی برای تغییر. این دیدگاه، نه تنها به نفع دانش آموزان و کیفیت آموزش است، بلکه به خود معلم نیز حس توانمندی و خودکارآمدی می بخشد. او دیگر فقط مجری نیست، بلکه معمار تغییر و بهبود است. کتاب سید طاهر الدینی این مسیر را با وضوح برای معلمان ترسیم می کند.

مروری بر سیر تحول و فرآیند تحقیقات آموزشی

تاریخچه پژوهش در آموزش و پرورش، مسیری پرفراز و نشیب را طی کرده است. از رویکردهای سنتی که کمتر به مشارکت فعال معلمان اهمیت می دادند، تا رویکردهای نوین تر که معلم را در قلب فرآیند پژوهش قرار می دهند. علی سید طاهر الدینی با یک نگاه گذرا به این تحولات، بستر مناسبی را برای درک جایگاه کنونی پژوهش کاربردی فراهم می کند. او توضیح می دهد که چگونه امروزه، تأکید بر تحقیقاتی است که مستقیماً به حل مسائل آموزشی می پردازند و نتایجشان قابلیت اجرا در محیط واقعی را دارند.

در این بخش، همچنین به اهمیت تدوین طرح پژوهشی اشاره می شود. حتی برای یک پژوهش کاربردی کوچک، داشتن یک نقشه راه اولیه (طرح پژوهشی) بسیار حیاتی است. این طرح، به پژوهشگر کمک می کند تا هدف خود را روشن سازد، مراحل کار را مشخص کند و ابزارهای لازم را پیش بینی کند. این پیش نیازهای ذهنی و ساختاری، از سردرگمی جلوگیری کرده و مسیر را برای یک پژوهش موفق هموار می سازد.

یک معلم پژوهنده، دیگر منتظر دستورالعمل های بالا به پایین نیست، بلکه خود به یک منبع تولید دانش و راهکار در بستر کلاس درس خود تبدیل می شود.

اقدام پژوهی: قلب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت

در دنیای پژوهش کاربردی، مفهوم اقدام پژوهی (Action Research) همچون ستاره ای درخشان می درخشد، به ویژه زمانی که صحبت از بهبود و تحول در محیط های آموزشی به میان می آید. این رویکرد، هسته اصلی کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت را تشکیل می دهد و علی سید طاهر الدینی با دقت و ظرافت بی نظیری به تشریح ابعاد آن می پردازد. اقدام پژوهی، فراتر از یک روش تحقیق، یک فلسفه عملی برای تغییر و بهبود است که معلمان را به قهرمانان این داستان تبدیل می کند.

اقدام پژوهی چیست و چرا برای معلمان حیاتی است؟

اقدام پژوهی، یک چرخه پیوسته از عمل و تأمل است. تصور کنید که یک معلم، با چشمان باز و نگاهی کنجکاو، به کلاس درس خود نگاه می کند. او مشکلی را مشاهده می کند؛ مثلاً، دانش آموزان پایه پنجم در درس ریاضی با مفاهیم کسری مشکل دارند. به جای اینکه فقط از این وضعیت گله کند، تصمیم می گیرد خود به دنبال راه حلی باشد. اینجاست که اقدام پژوهی وارد عمل می شود. او مسئله را شناسایی می کند، اطلاعات جمع آوری می کند، راه حلی طراحی و اجرا می کند، و سپس نتایج را ارزیابی می کند. این چرخه می تواند بارها تکرار شود تا به بهترین نتیجه ممکن دست یابد.

اقدام پژوهی با سایر روش های تحقیق متفاوت است؛ چرا که تمرکز آن بر حل یک مشکل واقعی و فوری در یک محیط خاص (مثل یک کلاس درس یا مدرسه) است و خود معلم یا مدیر، نقش اصلی را در تمامی مراحل ایفا می کند. اهداف آن نیز روشن است: حل مسئله، بهبود عملکرد (چه معلم و چه دانش آموزان)، توسعه حرفه ای معلم، و ارتقای کلی کیفیت آموزش. مزایای به کارگیری اقدام پژوهی در محیط مدرسه بی شمار است: از افزایش انگیزه معلمان و دانش آموزان گرفته تا ایجاد فرهنگی از نوآوری و یادگیری مستمر در تمامی سطوح سازمان. کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت این مزایا را به طور مفصل بررسی می کند.

مراحل گام به گام انجام یک طرح مبتنی بر اقدام پژوهی

اکنون به بخش هیجان انگیز ماجرا می رسیم: مراحل عملی و گام به گام انجام یک طرح اقدام پژوهی. علی سید طاهر الدینی در کتاب خود، این مراحل را به گونه ای تشریح می کند که برای هر معلمی قابل فهم و اجرا باشد. این مراحل، همچون آجرهای یک ساختمان، روی هم قرار می گیرند تا به یک تغییر پایدار منجر شوند.

گام 1: شناسایی و بیان مسئله پژوهش (تعیین نیاز)

اولین و شاید حیاتی ترین گام، یافتن یک مشکل واقعی و ملموس است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که حس کنید چیزی در کلاس درس آن طور که باید پیش نمی رود، اما نتوانید آن را به طور دقیق بیان کنید. در این مرحله، معلم پژوهنده باید با نگاهی دقیق و انتقادی به محیط خود نگاه کند. چگونه می توان یک مشکل را کشف کرد؟ مشاهده های روزمره، گفتگو با دانش آموزان، همکاران و والدین، بررسی کارنامه ها و نتایج آزمون ها، همه می توانند سرنخ های ارزشمندی باشند.

مهم است که مشکل مستندسازی شود؛ مثلاً، اگر دانش آموزان در بیان شفاهی مشکل دارند، می توان نمونه هایی از گفتار آن ها را ثبت کرد یا تعداد دفعات مشارکت آن ها را در کلاس شمرد. سپس، باید یک پرسش پژوهشی واضح و مشخص تدوین شود. مثلاً: چگونه می توانم مشارکت فعال دانش آموزان پایه ششم را در بحث های کلاسی درس علوم افزایش دهم؟ این پرسش، مسیر کل پژوهش را روشن می سازد.

گام 2: گردآوری اطلاعات و داده ها (تشخیص و تحلیل)

پس از شناسایی مسئله، نوبت به جمع آوری اطلاعات می رسد تا درکی عمیق تر از ابعاد مشکل به دست آوریم. در این مرحله، انتخاب ابزارهای مناسب اهمیت فراوانی دارد. پرسشنامه ها، مصاحبه های انفرادی یا گروهی (گروه های کانونی)، آزمون های کلاسی، چک لیست های مشاهده و حتی بررسی دفاتر و تکالیف دانش آموزان، همگی می توانند ابزارهای قدرتمندی باشند.

اهمیت اعتباربخشی و روایی ابزارها این است که مطمئن شویم اطلاعاتی که جمع آوری می کنیم، دقیق و قابل اعتماد هستند. آیا پرسشنامه ای که طراحی کرده ایم، واقعاً همان چیزی را می سنجد که قصد داریم؟ سپس، نوبت به ثبت و سازماندهی این اطلاعات می رسد؛ کاری که با دقت و نظم، مسیر تحلیل های بعدی را هموار می کند.

گام 3: تحلیل و تفسیر اطلاعات (طراحی راه حل)

اطلاعات خام به تنهایی کاربردی نیستند؛ باید آن ها را تحلیل و تفسیر کرد تا به یافته های معنادار رسید. کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت به معلمان می آموزد که چگونه با روش های ساده تحلیل کیفی (مثل کدگذاری و یافتن مضامین مشترک در مصاحبه ها) و کمی (مثل محاسبه میانگین یا درصدها)، از داده های خود الگوها و نتایج کلیدی را استخراج کنند.

بر اساس این یافته ها، نوبت به طراحی راه حل های عملی و مبتکرانه می رسد. این راه حل ها باید منطقی، قابل اجرا و متناسب با بستر کلاس درس باشند. شاید استفاده از روش تدریس جدید، طراحی بازی های آموزشی، یا تغییر در چیدمان کلاس، راه حل هایی باشند که از دل تحلیل داده ها بیرون می آیند.

گام 4: انتخاب، اجرا و اعتباربخشی راه حل

از میان راه حل های پیشنهادی، باید بهترین گزینه را انتخاب کرد. این انتخاب بر اساس معیارهایی مانند امکان پذیری، منابع در دسترس، زمان و پتانسیل اثربخشی انجام می شود. سپس، یک برنامه ریزی دقیق برای اجرای راه حل ضروری است؛ چه زمانی، با چه منابعی، و چه کسی مسئول چه کاری است؟

اجرای گام به گام راه حل در محیط واقعی، بخش عملی و مهیج اقدام پژوهی است. در این مرحله، معلم به معنای واقعی کلمه در حال اقدام است. اما این اقدام باید با دقت و هوشمندی همراه باشد تا بتوان نتایج آن را به درستی رصد کرد.

گام 5: ارزیابی و جمع آوری شواهد جدید

پس از اجرای راه حل، آیا وضعیت بهبود یافته است؟ این پرسش مهمی است که در مرحله ارزیابی به آن پاسخ داده می شود. باید دوباره داده جمع آوری کرد، دقیقاً مانند گام دوم، تا بتوان اثربخشی راه حل اجرا شده را سنجید. آیا مشارکت دانش آموزان در بحث های کلاسی افزایش یافته است؟ آیا نمرات درس ریاضی بهتر شده اند؟

مقایسه داده های قبل و بعد از اجرای راه حل، به معلم کمک می کند تا تفاوت ها و تغییرات ایجاد شده را مشاهده و تحلیل کند. این شواهد، قدرت باورنکردنی به یافته های معلم می بخشند.

گام 6: نتیجه گیری، اصلاح و ارائه پیشنهادها

در نهایت، معلم پژوهنده باید یافته های نهایی خود را خلاصه سازی کند و اثربخشی راه حل (یا حتی عدم اثربخشی آن، که خود یک درس مهم است) را اثبات کند. بر اساس این نتایج، می توان پیشنهاداتی برای بهبودهای آتی ارائه داد؛ شاید راه حل نیاز به اصلاح داشته باشد، یا شاید بتوان آن را در کلاس های دیگر نیز به کار گرفت.

یکی از زیبایی های اقدام پژوهی، مفهوم چرخه بازگشتی آن است. حتی اگر راه حل اولیه به طور کامل موفقیت آمیز نباشد، خود این فرآیند، درس های جدیدی را به همراه دارد و معلم را تشویق می کند که با تأمل بر نتایج، مجدداً چرخه پژوهش را آغاز کرده و راه حل های جدیدی را امتحان کند. این انعکاس و اقدام مجدد، جوهره رشد و توسعه حرفه ای است که علی سید طاهر الدینی آن را به خوبی تشریح می کند.

اندازه گیری، ارزش یابی و مفاهیم آماری در پژوهش تربیتی

پس از آنکه معلم پژوهنده با شور و شوق، مراحل اقدام پژوهی را گام به گام طی می کند، به نقطه ای می رسد که باید نتایج اقدامات خود را به طور دقیق و مستند بیان کند. اینجاست که مفاهیم اندازه گیری، ارزش یابی و آمار وارد عمل می شوند و به او کمک می کنند تا زبان اعداد را برای تشریح دستاوردهای خود بیاموزد. علی سید طاهر الدینی در این بخش از کتاب خود، با زبانی شیوا و کاربردی، این مفاهیم را برای مخاطبان خود قابل فهم می سازد.

مفاهیم اندازه گیری و ارزش یابی

تصور کنید که می خواهید بدانید آیا برنامه تدریس جدید شما، واقعاً به افزایش مهارت حل مسئله دانش آموزان منجر شده است یا خیر. برای پاسخ به این پرسش، ابتدا باید توانایی حل مسئله دانش آموزان را اندازه گیری کنید. اندازه گیری، فرآیند اختصاص دادن اعداد به ویژگی های افراد یا اشیاء است؛ مثلاً نمره یک آزمون، اندازه گیری میزان دانش دانش آموزان در یک مبحث خاص است.

اما ارزش یابی فراتر از صرف اندازه گیری است. ارزش یابی به معنای قضاوت در مورد ارزش یا کیفیت چیزی است که بر اساس اطلاعات و داده ها انجام می شود. در مثال بالا، اگر نمرات دانش آموزان پس از اجرای برنامه جدید، بهبود قابل توجهی داشته باشد، می توانیم ارزش یابی کنیم که برنامه تدریس جدید اثربخش بوده است. کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت بر تفاوت های کلیدی بین این سه مفهوم تأکید می کند و انواع ارزش یابی را نیز معرفی می کند:

• ارزش یابی تشخیصی: برای شناسایی نقاط قوت و ضعف اولیه دانش آموزان در آغاز یک دوره آموزشی.
• ارزش یابی تکوینی: در طول فرآیند آموزش انجام می شود تا پیشرفت دانش آموزان رصد شده و در صورت نیاز، اصلاحاتی در روش تدریس اعمال شود. این نوع ارزش یابی در اقدام پژوهی بسیار کاربردی است.
• ارزش یابی پایانی: در پایان یک دوره انجام می شود تا میزان دستیابی دانش آموزان به اهداف کلی آموزشی مشخص شود.

فهم این مفاهیم، به معلم پژوهنده کمک می کند تا نه تنها داده های درستی جمع آوری کند، بلکه قضاوت های معتبر و مستندی نیز در مورد اثربخشی اقدامات خود داشته باشد.

مقدمه ای بر مفاهیم آماری کاربردی برای معلمان

بسیاری از معلمان با شنیدن کلمه آمار دچار نگرانی می شوند، اما علی سید طاهر الدینی به زیبایی نشان می دهد که آمار، به ویژه آمار توصیفی، ابزاری قدرتمند و در عین حال ساده است که می تواند به آن ها در درک عمیق تر داده هایشان کمک کند. هدف در اینجا، تبدیل شدن به یک آمارشناس حرفه ای نیست، بلکه آموختن مفاهیم کلیدی برای تفسیر نتایج پژوهش های کلاس درس است.

مفاهیم آماری مانند میانگین (متوسط نمرات)، میانه (نمره ای که دقیقاً در وسط مجموعه داده ها قرار دارد)، نما (پر تکرارترین نمره) و انحراف معیار (میزان پراکندگی نمرات حول میانگین)، همگی می توانند به معلم کمک کنند تا تصویری واضح از وضعیت دانش آموزان یا اثربخشی یک راه حل به دست آورد. مثلاً، با مقایسه میانگین نمرات قبل و بعد از اجرای یک مداخله، می توان به سادگی متوجه شد که آیا بهبود خاصی اتفاق افتاده است یا خیر.

فهم دقیق این مفاهیم، به معلم پژوهنده کمک می کند تا نه تنها داده های درستی جمع آوری کند، بلکه قضاوت های معتبر و مستندی نیز در مورد اثربخشی اقدامات خود داشته باشد.

این مفاهیم ساده، به معلم قدرت می دهند تا نتایج پژوهش خود را به صورت کمی و قابل فهم ارائه دهد و از این طریق، با اطمینان بیشتری در مورد موفقیت یا عدم موفقیت اقداماتش صحبت کند. کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت بر اهمیت دقت در جمع آوری و تحلیل داده ها تأکید می کند، چرا که بدون دقت، هرگونه نتیجه گیری، اعتباری نخواهد داشت. این بینش ها، معلم را به ابزارهای قدرتمندی برای فهم و بهبود دنیای آموزشی اش مجهز می کنند.

نتیجه گیری

در پایان این سفر کوتاه به دنیای پربار کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت اثر علی سید طاهر الدینی، شاید بتوان گفت که پیام اصلی و کلیدی این اثر، چیزی جز توانمندسازی معلمان و مدیران آموزشی برای تبدیل شدن به عاملان فعال تغییر و بهبود نیست. این کتاب، همچون فانوسی در دست پژوهشگران آموزشی، راه را برای شناخت عمیق تر واقعیت های کلاس درس و مدرسه، و در نهایت، ارتقای کیفیت بی وقفه تعلیم و تربیت روشن می سازد.

خواننده با مطالعه این کتاب، درمی یابد که پژوهش، به ویژه اقدام پژوهی، نه یک فعالیت دور از دسترس و مختص محافل آکادمیک، بلکه یک رویکرد عملی، ملموس و قابل اجرا برای هر معلمی است که دغدغه پیشرفت دانش آموزان و بهبود فرآیندهای یاددهی-یادگیری را دارد. از شناسایی یک مسئله در کلاس درس تا گردآوری اطلاعات، طراحی راه حل، اجرای دقیق و ارزیابی نتایج، تمامی مراحل با زبانی شیوا و مثال های کاربردی ارائه شده اند تا هر کسی بتواند این چرخه ارزشمند را در محیط کار خود پیاده سازی کند.

ارزش و تأثیر این کتاب بر جامعه آموزشی کشور غیرقابل انکار است. علی سید طاهر الدینی با این اثر خود، به معلمان این اعتماد به نفس را می بخشد که می توانند با تکیه بر مشاهده های دقیق و داده های مستند، نه تنها مشکلات را تشخیص دهند، بلکه راه حل هایی خلاقانه و اثربخش نیز برای آن ها بیابند. این دیدگاه، به خلق فرهنگی از معلمان پژوهنده منجر می شود؛ معلمانی که همواره در حال یادگیری، تأمل و نوآوری هستند و شعله امید به تحولات مثبت را در مدارس فروزان نگه می دارند.

امید است که مطالعه این خلاصه، الهام بخش معلمان و تمامی فعالان عرصه تعلیم و تربیت باشد تا به سوی به کارگیری اصول و رویکردهای این کتاب در عمل گام بردارند. جهان آموزش و پرورش، همواره نیازمند دستان توانمند و ذهن های کنجکاوی است که با دیدگاهی پژوهشگرانه، به دنبال ساختن فردایی روشن تر برای نسل های آینده باشند. پس بیایید، با الهام از آموزه های کتاب پژوهش کاربردی در تعلیم و تربیت، خود، آغازگر این تحول باشیم.