10 فروردین در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 10 فروردین برابر با 29 مارس را مرور خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری کاماکس، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها، کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 10 فروردین برابر 29 مارس را ورق می زنیم.

***

محمدهاشم پسران 

10 فروردین 1325 خورشیدی، محمدهاشم پسران اقتصاددان ایرانی ساکن انگلستان به دنیا آمد. پسران استادتمام بازنشسته دانشگاه کمبریج، صاحب کرسی عالی اقتصاد جان الیوت در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و  عضو پژوهشی پیوسته کالج ترینیتی، استاد اسبق اقتصاد و مدیر برنامه اقتصادسنجی کاربردی در دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس، استاد مدعو اسبق دانشگاه هاروارد، موسسه مطالعات پیشرفته وین، دانشگاه پنسیلوانیا، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، دانشگاه ملی استرالیا و عضو پیوسته فرهنگستان بریتانیا است. موسسه تامسون رویترز در 27 سپتامبر 2013، محمدهاشم پسران را به عنوان یکی از برندگان احتمالی نوبل اقتصاد سال 2013 معرفی کرد. او بنیانگذار مجله اقتصادسنجی کاربردی است و همراه برادرش، بهرام پسران نرم افزار اقتصادسنجی مایکروفیت را طراحی و عرضه کرده است.

سیارک وستا 4

29 مارس 1807 میلادی برابر با 10 فروردین 1168 خورشیدی، منجم آماتور هاینریش ویلهلم اولبرز اهل برمن آلمان، وستا 4، تنها سیارک قابل مشاهده با چشم غیرمسلح و درخشان ترین سیارک تاکنون ثبت شده را برای اولین بار رصد کرد. وستا سیارکی در کمربند اصلی سیارک ها با قطر 525 کیلومتر و دوره چرخش 5 ساعت و 34 دقیقه است. سال 1995 تلسکوپ فضایی هابل تصاویری از این سیارک گرفت که سطح پیچیده وستا را با ژیولوژی مشابه دنیاهای زمین مانندی چون سیاره زمین و سیاره مریخ نشان می دهد. براساس این تصاویر، وستا دنیایی به طرز شگفت انگیز متنوع است که با جریان های گدازه های قدیمی و گودال های برخوردی پر شده است. زمانی درون این سیارک مذاب بوده است و این مسیله در تضاد با ایده های مرسومی است که سیارک ها را اساسا قطعات سنگی و سردی در نظر می گیرند که از روزهای اولیه شکل گیری سیاره ها باقی مانده اند.

کشف لشکر سفالین

29 مارس 1974 میلادی برابر با 10 فروردین 1353 خورشیدی، گروهی از کشاورزان محلی هنگام حفر چاه در نزدیکی لینتونگ در استان شاآنشی، لشکر سفالین امپراتور چین شی هوان (210 تا 259 پیش ازمیلاد) را کشف کردند. آنها ابتدا به طور تصادفی تکه هایی سفالی پیدا کردند، سپس یک سر سفالی پیدا شد که باعث حفاری گسترده کشف 8هزار سرباز و 520 اسب سفالی در ابعاد واقعی شد. اینها بخشی از گورستان اولین امپراتور چین بودند تا در زندگی پس از مرگ به او کمک کنند. هریک از سربازان، حالت های چهره منحصربه فردی دارند و براساس درجه نظامی قرار گرفته اند. حفاری ها همچنین شمشیرها، نوک پیکان ها و سایر سلاح ها را که بسیاری از آنها در وضعیت دست نخورده ای قرار داشتند، نشان داد. باستان شناسان چینی این کشف را در 11 جولای 1975 رسما اعلام کردند.

اولین نگاه از نزدیک به عطارد

29 مارس 1974 میلادی برابر با 10 فروردین 1353 خورشیدی، فضاپیمای مارینر 10 اولین عکس های نزدیک از عطارد را گرفت. این فضاپیمای رباتیک 3 نوامبر 1973به فضا پرتاب شد و در مسیر رسیدن به عطارد اولین پرواز کنارگذر از سیاره زهره را در 5 فوریه 1974 انجام داد و شواهدی از ابرهای در حال چرخش را در این سیاره کشف کرد. این ماموریت اولین فضاپیمایی بود که از کشش گرانشی یک سیاره برای رسیدن به سیاره دیگر استفاده کرد. مارینر 10 طی سه پرواز از کنار عطارد، حدود نیمی از سطح سیاره را رصد و جوی نازک و یک میدان مغناطیسی پیدا کرد. مارینر 10 همچنین اولین فضاپیمایی بود که از باد خورشیدی به عنوان وسیله ای برای حرکت استفاده کرد. وقتی سوخت رانشگر کاوشگر کم شد، دانشمندان از صفحات خورشیدی به عنوان بادبان برای اصلاح مسیر استفاده کردند. این فضاپیما آخرین ماموریت از سری ماموریت های فضاپیماهای مارینر بود.