«حق زندگی شایسته»؛ از وظایف دولت ها تا نقش مددکاران

رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با بیان اینکه مددکاران اجتماعی دارای دو ماموریت اصلی از جمله کمک به ارتقاء کیفیت زندگی مردم و کمک به توسعه شاخص های سلامت اجتماعی هستند، گفت: باتوجه به این مولفه ها، مفهوم کلی سبک زندگی شایسته حول محور زندگی کردن به شیوه ای محترمانه، اخلاقی و رضایت بخش است که مددکاران اجتماعی هم به دنبال آنها هستند.

همزمان با برگزاری همایش بین المللی مددکاری اجتماعی، سید حسن موسوی چلک در گفت وگو با کاماکس، با بیان اینکه انسان ها در طول زندگی خود از حقوقی برخوردارند که از جمله آنها «حق زندگی شایسته» است، اظهار کرد: تحقق این حق و بسترسازی برای تحقق این حق از وظایف دولت هاست. تاملی بر قانون اساسی کشور و به ویژه فصل سوم این قانون که با عنوان حقوق ملت شناخته می شود، گویای این است که در سیاستگذاری های کشور بر این موضوع تاکید شده و همچنین تاملی بر سایر اسناد و سیاست گذاری های انجام شده در کشور از جمله سیاست های کلی سلامت، خانواده، تامین اجتماعی، منشور حقوق شهروندی و…. هم موید همین نکته است.

وی ادامه داد: بسیاری از اسناد و سیاست گذاری های اجتماعی در عمل آنگونه که قصد تدوین کنندگان بود و مردم انتظار دارند تا حق زندگی شایسته را در عمل تجربه کرده باشند، تحقق پیدا نکرده است که دلایل متعددی را هم می توان برای این وضعیت برشمرد.

رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به مددکاری اجتماعی و حق زندگی شایسته، گفت: دولت ها می توانند از تمام ظرفیت های موجود در جامعه، خانواده و متخصصین حرفه های مختلف از جمله مددکاران اجتماعی در بخش های دولتی، خصوصی، غیر دولتی، دانشگاهی و… بهره بگیرند. در مددکاری اجتماعی این موضوع از چند جهت دارای اهمیت است؛ حفظ کرامت انسان ها از جمله ارزش های اساسی در مددکاری اجتماعی است. از سوی دیگر نیز در آخرین تعریف جهانی مددکاری اجتماعی که در سال 2014 تصویب شد، بر مولفه های مهمی همچون حقوق بشر(شهروندی)، عدالت اجتماعی، احترام به تفاوت ها، تحقق رفاه اجتماعی و به زیستن اجتماعی به منزله غایت مددکاری اجتماعی که در راستای تحقق حق زندگی شایسته است تاکید و تصریح شده است.

موسوی چلک تصریح کرد: از سوی دیگر نیز در بیاینه جهانی اصول اخلاقی و صداقت حرفه ای در مددکاری اجتماعی که سال 2018 در مجمع جهانی فدراسیون جهانی و انجمن بین المللی مدارس مددکاری اجتماعی در ایرلند به تصویب رسید نیز بر مولفه هایی تاکید شده که بر تحقق حق زندگی شایسته تصریح دارند. برخی از این مولفه های عبارت از حقوق انسان ها و کرامت انسانی، حق مشارکت، احترام به افراد و جامعه، احترام به حریم خصوصی در زندگی خانوادگی و اجتماعی، عدالت اجتماعی، احترام به تفاوت ها در جوامع و صداقت حرفه ای است.

وی با بیان اینکه مددکاران اجتماعی دارای دو ماموریت اصلی از جمله کمک به ارتقاء کیفیت زندگی مردم و کمک به توسعه شاخص های سلامت اجتماعی هستند، گفت: باتوجه به این مولفه ها، مفهوم کلی سبک زندگی شایسته حول محور زندگی کردن به شیوه ای محترمانه، اخلاقی و رضایت بخش است که مددکاران اجتماعی هم به دنبال آنها هستند. در گزارش توسعه انسانی استاندارد نیز زندگی شایسته را به عنوان «قابلیت داشتن یک زندگی سالم، تضمین تحرک فیزیکی و اجتماعی، برقراری ارتباط و مشارکت در زندگی جامعه» توصیف می کند.

رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در ادامه ضمن تشریح برخی از شاخص های زندگی شایسته، تاکید کرد: شاخص های مختلفی برای زندگی شایسته می توان بر شمرد که از جمله آنها عبارت از شغل مناسب، درآمد کافی، بهداشت مناسب، پوشش بیمه ای مناسب، آزادی بیان، حق مشارکت آزادانه در امور مربوط به خود و جامعه (مشارکت مدنی)، مسکن مناسب و ایمن، امنیت فردی و اجتماعی، دسترسی به خدمات عمومی، اوقات فراغت، تحرک اجتماعی، تغدیه مناسب، آب و هوای مناسب، برابری در برابر قانون، عدم تبعیض، برخورداری از تامین اجتماعی مناسب، تعادل بین کار و زندگی و… است.

موسوی چلک با اشاره به وظایف و انتظارات از مددکاران جتماعی برای تحقق حق زندگی شایسته در جامعه نیز بیان کرد: مددکاران اجتماعی در موسسات مختلف در زمینه زندگی شایسته می توانند نقش ها و وظایف مختلفی از جمله آشنایی با حقوق شهروندان در این زمینه، آشنا ساختن مردم در راستای این حق، آشنا ساختن گروه های هدف مددکاری اجتماعی از جمله زنان، کودکان، معلولین، سالمندان، و…. در این زمینه، ایجاد فضای گفتمانی در حوزه حق زندگی شایسته با بهره گیری از محیط های آموزشی بویژه مدارس و دانشگاه ها، محیط های کار و بخش های دولتی و غیردولتی، بهره گیری از تمام ظرفیت های حقیقی و مجازی  و فناوری های نوین، شبکه های اجتماعی، پیام رسان ها و رسانه ها، مشارکت در تولید محتوا برای گروه های هدف در راستای حق زندگی شایسته، آموزش مردم و بویژه گروه هدف مددکاری اجتماعی در راستای چگونگی تحقق این حق و نقش آفرینی و کنش گری (مشارکت ذی نفعان) ، تهیه گزارش های واقعی و مبتنی بر شواهد و شاخص های علمی قابل اتکاء از عملکرد نهادها در جامعه در ر استای تحقق این حق، پرسشگری و مطالبه گری در  این راستا با همکاری ذی نفعان و بطور مستقل، مدافعه گری در راستای تحقق حق زندگی شایسته برای گروه های هدف مددکاری اجتماعی و حمایت طلبی در راستای تحقق زندگی شایسته برای گروه های هدف مددکاری اجتماعی انجام دهند.

پایان خبر کاماکس