آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چشم آفریقا این ساختار دایره ای عظیم الجثه در دل صحرای موریتانی چگونه به وجود آمده است؟ ساختار ریشات که به نام چشم آفریقا نیز شناخته می شود یکی از شگفت انگیزترین پدیده های زمین شناسی است که ذهن دانشمندان و کاوشگران را به خود مشغول کرده است. این ساختار دایره ای با قطر تقریبی ۵۰ کیلومتر از فضا نیز به وضوح قابل مشاهده است و سوالات بسیاری را در مورد منشا و تاریخچه خود برانگیخته است. آیا این یک دهانه برخوردی است یا نتیجه فرسایش طبیعی؟ آیا ارتباطی بین این ساختار و داستان های آتلانتیس وجود دارد؟ در این مطلب به بررسی دقیق این پدیده شگفت انگیز می پردازیم و سعی می کنیم تا به برخی از این سوالات پاسخ دهیم.

چشم آفریقا ساختار ریشات

ساختار ریشات که بیشتر با نام «چشم آفریقا» شناخته می شود یک پدیده زمین شناسی برجسته در صحرای بزرگ آفریقا است. این ساختار دایره ای شکل با قطر حدود ۵۰ کیلومتر از فضا به خوبی قابل مشاهده است و به همین دلیل توجه بسیاری از دانشمندان و محققان را به خود جلب کرده است. چشم آفریقا به دلیل شکل خاص و اندازه بزرگش به عنوان یک نشانه مهم برای فضانوردان در طول ماموریت های فضایی عمل می کند. این ساختار از لایه های سنگی رسوبی و آذرین تشکیل شده که به شکل حلقه های متحدالمرکز قرار گرفته اند. فرسایش در طول میلیون ها سال این لایه ها را به شکل امروزی درآورده است.

موقعیت جغرافیایی چشم آفریقا

چشم آفریقا در قلب صحرای موریتانی در غرب آفریقا واقع شده است. این ساختار در نزدیکی شهر وادان در منطقه آدرار قرار دارد. موقعیت دقیق آن ۲۱°۷′۱۰″ شمالی و ۱۱°۲۴′۱۰″ غربی است. این منطقه یکی از دورافتاده ترین و کم جمعیت ترین مناطق جهان است که دسترسی به آن دشوار است. با این حال علاقه به این پدیده زمین شناسی باعث شده تا گردشگران و محققان بسیاری به این منطقه سفر کنند. چشم آفریقا به دلیل قرارگیری در یک منطقه بیابانی آب و هوای بسیار گرم و خشک دارد.

ظاهر و ساختار چشم آفریقا

چشم آفریقا از فضا به شکل یک دایره بزرگ با حلقه های متحدالمرکز دیده می شود. این حلقه ها از لایه های مختلف سنگ های رسوبی و آذرین تشکیل شده اند که به دلیل فرسایش اشکال متفاوتی به خود گرفته اند. رنگ های مختلف این لایه ها ناشی از تفاوت در ترکیبات معدنی آن ها است. در مرکز این ساختار سنگ های آذرین قدیمی تر قرار دارند در حالی که لایه های بیرونی از سنگ های رسوبی جوان تر تشکیل شده اند. این تفاوت سنی و ترکیبی نشان دهنده یک تاریخچه زمین شناسی پیچیده است. قطر کلی این ساختار حدود ۵۰ کیلومتر است که آن را به یکی از بزرگ ترین ساختارهای دایره ای روی زمین تبدیل کرده است.

نظریات چگونگی شکل گیری چشم آفریقا

شکل گیری چشم آفریقا موضوع بحث و بررسی های فراوانی بوده است. در ابتدا تصور می شد که این ساختار ناشی از برخورد یک شهاب سنگ به زمین باشد اما شواهد کافی برای اثبات این نظریه وجود ندارد. امروزه بیشتر دانشمندان معتقدند که چشم آفریقا نتیجه فرسایش یک گنبد زمین شناسی است. در این نظریه لایه های مختلف سنگ ها به مرور زمان و تحت تاثیر عوامل فرسایشی مانند باد و آب به شکل امروزی درآمده اند. با این حال هنوز هم جنبه های ناشناخته ای در مورد چگونگی شکل گیری این ساختار وجود دارد.

شکل گیری ساختار ریشات بر اثر فرسایش

نظریه فرسایش به عنوان محتمل ترین توضیح برای شکل گیری ساختار ریشات مطرح است. بر اساس این نظریه چشم آفریقا در ابتدا به صورت یک گنبد زمین شناسی شکل گرفته است. گنبدهای زمین شناسی زمانی ایجاد می شوند که لایه های زیرین زمین به سمت بالا حرکت کرده و لایه های بالایی را به شکل یک گنبد درآورند. پس از شکل گیری گنبد فرآیندهای فرسایشی مانند باد و آب شروع به تخریب لایه های بالایی می کنند. این فرسایش لایه های مختلف سنگ ها را به صورت حلقه های متحدالمرکز نمایان می کند که امروزه در چشم آفریقا دیده می شوند. تفاوت در مقاومت لایه های مختلف در برابر فرسایش باعث ایجاد پستی و بلندی های موجود در این ساختار شده است.

نظریه برخورد شهاب سنگ

در ابتدا برخورد شهاب سنگ به عنوان یکی از فرضیه های اصلی شکل گیری چشم آفریقا مطرح شد. این فرضیه بر اساس شکل دایره ای و اندازه بزرگ این ساختار ارائه شده بود. دهانه های برخوردی معمولاً دارای شکل دایره ای هستند و می توانند اندازه های بزرگی داشته باشند. با این حال بررسی های دقیق تر نشان داد که شواهد کافی برای تایید این فرضیه وجود ندارد. به عنوان مثال هیچ گونه شواهد محکمی از وجود مواد ناشی از برخورد شهاب سنگ مانند کانی های شوک دیده یا بقایای شهاب سنگ در این منطقه یافت نشده است. به همین دلیل فرضیه برخورد شهاب سنگ به تدریج کنار گذاشته شد و نظریه فرسایش جایگزین آن شد.

دلیل نامگذاری چشم آفریقا

نام «چشم آفریقا» به دلیل شباهت ظاهری این ساختار به یک چشم بزرگ از بالا انتخاب شده است. این نام به ویژه پس از انتشار تصاویر ماهواره ای و فضایی از این منطقه رواج بیشتری پیدا کرد. از آنجایی که چشم آفریقا از فضا به خوبی قابل مشاهده است و شکل دایره ای و حلقه های متحدالمرکز آن یادآور یک چشم بزرگ است این نام به سرعت در بین مردم و دانشمندان جا افتاد. نام دیگر این ساختار «ساختار ریشات» است که نام یک خانواده فرانسوی است که در این منطقه فعالیت داشتند.

چشم آفریقا از فضا

یکی از ویژگی های منحصر به فرد چشم آفریقا قابلیت مشاهده آن از فضاست. این ساختار به دلیل اندازه بزرگ و شکل دایره ای خود به راحتی توسط فضانوردان و ماهواره ها قابل شناسایی است. چشم آفریقا به عنوان یک نشانه طبیعی برای فضانوردان در طول ماموریت های فضایی عمل می کند و به آن ها کمک می کند تا موقعیت خود را در صحرای بزرگ آفریقا تعیین کنند. تصاویر فضایی از این منطقه به دانشمندان کمک کرده اند تا ساختار و ویژگی های زمین شناسی آن را بهتر درک کنند. این تصاویر همچنین به عنوان ابزاری برای مطالعه فرآیندهای فرسایشی و تغییرات زمین شناسی در طول زمان مورد استفاده قرار می گیرند.

ارتباط چشم آفریقا و آتلانتیس

برخی از نظریه پردازان ارتباطی بین چشم آفریقا و شهر افسانه ای آتلانتیس قائل هستند. آن ها معتقدند که این ساختار ممکن است بقایای شهر گمشده آتلانتیس باشد که در داستان های افلاطون به آن اشاره شده است. این نظریه بر اساس شباهت های ظاهری بین ساختار دایره ای چشم آفریقا و توصیفات افلاطون از آتلانتیس مطرح شده است. با این حال هیچ گونه شواهد علمی و باستان شناسی معتبری برای اثبات این ادعا وجود ندارد. بیشتر دانشمندان و محققان این نظریه را به عنوان یک فرضیه غیرعلمی و تخیلی رد می کنند.

ابعاد و اندازه چشم آفریقا

چشم آفریقا یک ساختار زمین شناسی بسیار بزرگ است که قطر آن حدود ۵۰ کیلومتر (۳۱ مایل) تخمین زده می شود. این ابعاد عظیم آن را به یکی از بزرگ ترین ساختارهای دایره ای روی زمین تبدیل کرده است. حلقه های متحدالمرکز این ساختار از لایه های مختلف سنگ ها با ضخامت های متفاوت تشکیل شده اند. ارتفاع این لایه ها نیز متغیر است و پستی و بلندی های موجود در چشم آفریقا را ایجاد کرده اند. این ابعاد بزرگ چشم آفریقا را به یک پدیده منحصر به فرد و قابل توجه در صحرای بزرگ آفریقا تبدیل کرده است.

قدمت ساختار ریشات

تعیین دقیق قدمت ساختار ریشات دشوار است اما تخمین زده می شود که این ساختار به دوران پرکامبرین یعنی بیش از ۵۰۰ میلیون سال پیش بازمی گردد. لایه های مختلف سنگ های تشکیل دهنده چشم آفریقا در طول میلیون ها سال و در دوره های زمین شناسی مختلف شکل گرفته اند. سنگ های آذرین موجود در مرکز این ساختار قدیمی تر از سنگ های رسوبی لایه های بیرونی هستند. فرآیندهای فرسایشی که باعث شکل گیری چشم آفریقا شده اند نیز در طول میلیون ها سال به تدریج رخ داده اند. این قدمت طولانی نشان دهنده تاریخچه زمین شناسی پیچیده و پویای این منطقه است.

آیا ساختار ریشات طبیعی است؟

بله ساختار ریشات یک پدیده طبیعی زمین شناسی است که به احتمال زیاد در اثر فرسایش یک گنبد زمین شناسی شکل گرفته است.

نام علمی چشم آفریقا چیست؟

نام علمی خاصی برای چشم آفریقا وجود ندارد اما به آن «ساختار ریشات» (Richat Structure) نیز گفته می شود.

آیا می توان از چشم آفریقا بازدید کرد؟

بله بازدید از چشم آفریقا امکان پذیر است اما به دلیل موقعیت دورافتاده آن در صحرا نیاز به برنامه ریزی و تجهیزات مناسب دارد.

مساحت چشم آفریقا چقدر است؟

چشم آفریقا قطری در حدود ۵۰ کیلومتر دارد بنابراین مساحت آن تقریباً برابر با ۱۹۶۳ کیلومتر مربع است.

چشم آفریقا در کدام کشور قرار دارد؟

چشم آفریقا در کشور موریتانی در شمال غربی آفریقا قرار دارد.