نمونه متن شکایت از بدهکار

وقتی فردی از دیگری طلبکار می شود و با امتناع بدهکار از پرداخت مواجه می گردد، این وضعیت می تواند دغدغه های فراوانی را ایجاد کند. بسیاری از افراد به دنبال راهی قانونی و موثر برای بازپس گیری حق خود هستند و اینجاست که نیاز به آشنایی با فرآیند شکایت از بدهکار و دسترسی به نمونه متن های حقوقی مربوطه اهمیت پیدا می کند. این راهنما، با هدف توانمندسازی شما برای گام برداشتن در مسیر احقاق حق، تمامی ابعاد مربوط به تنظیم شکایت و پیگیری مطالبه وجه را پوشش می دهد.

تجربه داشتن طلبی که فردی از پرداخت آن سر باز می زند، می تواند بسیار ناخوشایند باشد. گاهی اوقات این موضوع به سادگی یک اختلاف جزئی است و گاهی هم پای سرمایه های بزرگی در میان است که بر زندگی و کسب وکار افراد تأثیر مستقیم می گذارد. در چنین شرایطی، دانستن اینکه چگونه می توان از مجاری قانونی وارد عمل شد و چه متونی را برای طرح دعوا تنظیم کرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله به شما کمک می کند تا با آمادگی کامل، مراحل قانونی مطالبه وجه را طی کنید و از تضییع حق خود جلوگیری نمایید. از جمع آوری مدارک و ارسال اظهارنامه گرفته تا تنظیم دادخواست های مختلف، تمامی جزئیات به گونه ای توضیح داده شده اند که برای افراد با دانش حقوقی محدود نیز قابل درک باشد.

مراحل مقدماتی: قبل از هر اقدام قانونی چه باید کرد؟

پیش از آنکه پای به راهروهای دادگاه بگذارید یا حتی یک وکیل متخصص برای مطالبه وجه استخدام کنید، لازم است چند گام اساسی و حیاتی را بردارید. این مراحل نه تنها پایه و اساس موفقیت دعوای حقوقی شما را بنا می نهند، بلکه می توانند از اتلاف زمان و انرژی در آینده جلوگیری کنند.

۱. جمع آوری و دسته بندی مدارک

شاید مهم ترین مرحله در طرح شکایت از بدهکار، جمع آوری مستندات و مدارکی است که اثبات کننده طلب شما باشند. بدون مدارک محکم، حتی اگر حق با شما باشد، در دادگاه راه دشواری پیش رو خواهید داشت. مدارک را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

• مدارک کتبی و رسمی: این مدارک قوی ترین ابزار شما هستند. مواردی مانند:
  • رسید بانکی، فیش واریز وجه، یا هرگونه تراکنش مالی که نشان دهنده پرداخت شما به بدهکار باشد.
  • فاکتور فروش کالا یا ارائه خدمات که به تأیید بدهکار رسیده باشد.
  • قراردادهای رسمی یا عادی (مانند مبایعه نامه، قرارداد مشارکت، اجاره نامه) که تعهد مالی را مشخص می کنند.
  • چک، سفته یا برات که برگشت خورده اند و نشان دهنده عدم پرداخت هستند.
  • پیامک ها، ایمیل ها، یا مکاتبات کتبی که در آن ها بدهکار به دین خود اعتراف کرده یا وعده پرداخت داده است.
• مدارک شفاهی و غیررسمی: این دسته از مدارک نیز می توانند در کنار مدارک کتبی، تقویت کننده ادعای شما باشند، هرچند که اثبات آن ها دشوارتر است:
  • شهادت شهود: افرادی که از وجود طلب شما و عدم پرداخت آن مطلع هستند.
  • اقرار بدهکار: اعتراف بدهکار به دین خود در حضور شاهد یا در مکالمات ضبط شده (با رعایت قوانین مربوط به ضبط مکالمات).

هنگام جمع آوری مدارک، حتماً تاریخ گذاری و نگهداری منظم آن ها را فراموش نکنید. هرچه مدارک شما منظم تر و مستندتر باشند، مسیر قانونی هموارتر خواهد بود.

۲. محاسبه دقیق مبلغ بدهی و خسارات احتمالی

قبل از هر اقدامی، لازم است که مبلغ دقیق بدهی و هرگونه خسارت احتمالی را به طور کامل محاسبه کنید. این محاسبه شامل موارد زیر است:

• اصل بدهی: مبلغ اصلی که بدهکار به شما مدیون است.
• خسارت تأخیر تأدیه: این خسارت به دلیل تأخیر در پرداخت دین از سوی بدهکار به شما تعلق می گیرد. نحوه محاسبه و شرایط آن در بخش مفاهیم حقوقی کلیدی به طور کامل توضیح داده خواهد شد.
• هزینه های دادرسی: شامل هزینه های مربوط به ثبت دادخواست، کارشناسی و سایر امور اداری که در طول روند قضایی باید پرداخت شوند.
• حق الوکاله وکیل: اگر قصد دارید از خدمات وکیل استفاده کنید، حق الوکاله ایشان نیز به هزینه ها اضافه می شود.

محاسبه دقیق این ارقام به شما کمک می کند تا خواسته خود را به درستی در اظهارنامه و دادخواست مشخص کنید و از سردرگمی های احتمالی در آینده جلوگیری شود.

گام اول: ارسال اظهارنامه – اخطار رسمی و پیش نیاز دعوا

وقتی فردی تصمیم می گیرد طلب خود را از طریق قانون پیگیری کند، اولین گامی که اغلب توصیه می شود، ارسال اظهارنامه است. اظهارنامه، یک اخطار رسمی و قانونی است که به بدهکار ابلاغ می شود و از او می خواهد تا در یک مهلت مشخص، به تعهدات مالی خود عمل کند.

اظهارنامه چیست و چرا اولین شکایت رسمی محسوب می شود؟

متن اظهارنامه مطالبه طلب در حقیقت پیش نویس یک شکایت حقوقی از بدهکار محسوب می شود، هرچند که هنوز وارد مرحله قضایی نشده است. هدف اصلی ارسال اظهارنامه، آگاه ساختن رسمی بدهکار از قصد شما برای پیگیری قانونی و دادن فرصتی نهایی برای پرداخت دوستانه است. اهمیت آن در چند نکته خلاصه می شود:

• اهمیت حقوقی: اظهارنامه مدرکی رسمی است که نشان می دهد شما پیش از طرح دعوا، تلاش خود را برای حل مسالمت آمیز مسئله انجام داده اید. همچنین، تاریخ شروع محاسبه خسارت تأخیر تأدیه می تواند از تاریخ ابلاغ اظهارنامه باشد.
• اهمیت روانشناختی: دریافت یک سند رسمی قضایی، اغلب می تواند بدهکار را وادار به جدیت در پرداخت کند و گاهی همین امر منجر به حل و فصل موضوع بدون نیاز به دادگاه می شود.
• اثبات مطالبه: اظهارنامه اثبات می کند که شما طلب خود را به صورت رسمی و در زمان مشخص، از بدهکار مطالبه کرده اید.

نحوه تنظیم اظهارنامه مطالبه وجه

تنظیم اظهارنامه مطالبه وجه باید با دقت و وضوح انجام شود. این سند دارای بخش های مشخصی است که رعایت آن ها ضروری است:

• مشخصات دقیق خواهان و خوانده: نام، نام خانوادگی، کد ملی، نشانی کامل و شماره تماس هر دو طرف باید به دقت قید شود.
• شرح دقیق و مستند طلب: باید به وضوح توضیح دهید که بدهکار چه مبلغی به شما بدهکار است، منشأ این دین چیست (قرض، فروش کالا، ارائه خدمات و غیره) و تاریخ ایجاد آن چه زمانی بوده است. به مدارک موجود (مانند فاکتور، رسید، قرارداد) اشاره کنید.
• تعیین مهلت معقول برای پرداخت: مهلتی منطقی (مثلاً ۱۰ روز کاری) به بدهکار برای پرداخت دین تعیین کنید.
• اخطار به اقدامات قانونی بعدی: به صراحت اعلام کنید که در صورت عدم پرداخت در مهلت مقرر، شما ناچار به اقدامات قانونی (مانند طرح دادخواست) و مطالبه تمامی خسارات و هزینه های دادرسی خواهید بود.

نمونه متن اظهارنامه مطالبه وجه

در ادامه چند نمونه متن شکایت از بدهکار در قالب اظهارنامه برای سناریوهای مختلف آورده شده است. این نمونه ها را می توان بر اساس شرایط خاص خود ویرایش و استفاده کرد:

نمونه ۱: اظهارنامه مطالبه وجه قرض (با رسید/مدرک)

مخاطب محترم اظهارنامه: [نام و نام خانوادگی بدهکار] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] نشانی: [آدرس کامل]
موضوع: مطالبه وجه قرض الحسنه

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی طلبکار] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] در تاریخ [تاریخ دقیق] مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به عنوان قرض الحسنه و با وعده بازپرداخت در تاریخ [تاریخ سررسید]، به شماره حساب [شماره حساب بدهکار] متعلق به جنابعالی واریز نموده یا به صورت نقدی تحویل داده ام (مدرک پیوست).
علی رغم پیگیری های مکرر اینجانب و انقضای مهلت مقرر جهت بازپرداخت، متأسفانه تا کنون نسبت به ادای دین خود اقدامی صورت نگرفته است.
لذا، بدین وسیله به جنابعالی اخطار می گردد که ظرف مدت ۱۰ (ده) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به پرداخت کامل مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به شماره حساب [شماره حساب شما] اقدام فرمایید. در غیر این صورت، اینجانب ناچار به طرح دادخواست مطالبه وجه قرض از طریق مراجع قضایی بوده و تمامی خسارات دادرسی، از جمله خسارت تأخیر تأدیه و حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده)، بر عهده جنابعالی خواهد بود.

با احترام
[نام و نام خانوادگی طلبکار] تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۲: اظهارنامه مطالبه وجه ناشی از فروش کالا/خدمات (با فاکتور/قرارداد)

مخاطب محترم اظهارنامه: [نام و نام خانوادگی یا نام شرکت بدهکار] به نمایندگی [نام مدیر/مسئول] نشانی: [آدرس کامل]
موضوع: مطالبه وجه بابت فروش کالا / ارائه خدمات

با سلام،
اینجانب [نام و نام خانوادگی یا نام شرکت طلبکار] به استناد فاکتور شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور] / قرارداد مورخ [تاریخ قرارداد]، کالا / خدمات شامل [شرح مختصر کالا/خدمات] را به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به جنابعالی / آن مجموعه محترم فروخته / ارائه داده ام.
بر اساس توافقات صورت گرفته، مقرر بود مبلغ مذکور حداکثر تا تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] پرداخت گردد. متأسفانه علی رغم سررسید موعد پرداخت و پیگیری های متعدد، مبلغ فوق الذکر تاکنون تسویه نشده است.
لذا، به جنابعالی / آن مجموعه اخطار می گردد که ظرف مدت ۷ (هفت) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به تسویه کامل بدهی به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال اقدام نمایید. در صورت عدم پرداخت در مهلت مقرر، اینجانب ناگزیر به طرح نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت فاکتور/فروش کالا/خدمات در مراجع قضایی بوده و کلیه خسارات وارده، از جمله خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی، مطالبه خواهد شد.

با احترام
[نام و نام خانوادگی/نام شرکت طلبکار] تاریخ: [تاریخ]

نمونه ۳: اظهارنامه مطالبه وجه بابت واریز اشتباهی وجه

مخاطب محترم اظهارنامه: [نام و نام خانوادگی بدهکار] فرزند [نام پدر] کد ملی [کد ملی] نشانی: [آدرس کامل]
موضوع: استرداد وجه واریز شده به اشتباه

با سلام،
به استحضار می رساند در تاریخ [تاریخ دقیق واریز]، اینجانب [نام و نام خانوادگی طلبکار] به اشتباه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به شماره حساب [شماره حساب بدهکار] متعلق به جنابعالی واریز کرده ام. این اشتباه ناشی از [شرح مختصر دلیل اشتباه، مثلاً اشتباه در وارد کردن شماره حساب / نام گیرنده] بوده است.
با توجه به اینکه این واریز بلاجهت صورت گرفته و جنابعالی استحقاق قانونی برای دریافت این وجه را نداشته اید، و با وجود اطلاع رسانی و درخواست های شفاهی/تلفنی از سوی اینجانب، متأسفانه تاکنون نسبت به استرداد وجه مذکور اقدامی صورت نگرفته است.
لذا، از جنابعالی تقاضا می شود و اخطار می گردد که ظرف مدت ۵ (پنج) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به بازگرداندن مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به شماره حساب [شماره حساب شما] اقدام فرمایید. در غیر این صورت، اینجانب ناچار به طرح نمونه دادخواست مطالبه وجه بابت واریز اشتباهی و پیگیری قانونی موضوع از طریق محاکم قضایی خواهم بود و کلیه خسارات ناشی از این امر، از جمله خسارات دادرسی و تأخیر در بازپرداخت، بر عهده جنابعالی خواهد بود.

با احترام
[نام و نام خانوادگی طلبکار] تاریخ: [تاریخ]

گام دوم: تنظیم و تقدیم دادخواست – ورود به فرایند قضایی

پس از ارسال اظهارنامه و در صورت عدم همکاری بدهکار، مرحله بعدی ورود به فرآیند قضایی است. این مرحله با تنظیم و تقدیم دادخواست آغاز می شود که یک سند رسمی برای شروع دعوا در دادگاه است.

دادخواست چیست و چه زمانی به آن نیاز داریم؟

دادخواست سند رسمی است که با آن فرد متقاضی (خواهان) درخواست خود را از دادگاه بیان می کند. تفاوت اصلی دادخواست حقوقی با شکوائیه کیفری در این است که شکوائیه معمولاً برای جرائم و با هدف مجازات مجرم ارائه می شود، در حالی که دادخواست حقوقی برای احقاق حقوق مالی یا غیرمالی و با هدف صدور حکم به نفع خواهان است. شما زمانی به دادخواست نیاز پیدا می کنید که تمامی تلاش ها برای حل و فصل دوستانه یا از طریق اظهارنامه به نتیجه نرسیده باشد و بدهکار همچنان از پرداخت دین خود امتناع ورزد. زمان بندی تقدیم دادخواست معمولاً پس از انقضای مهلت اظهارنامه یا به صورت مستقل، بسته به شرایط پرونده و تشخیص خواهان یا وکیل او، صورت می گیرد.

مرجع صالح رسیدگی به دادخواست مطالبه وجه

انتخاب مرجع قضایی صحیح یکی از مهمترین مراحل است:

• شورای حل اختلاف: صلاحیت رسیدگی به دعاوی مالی را تا سقف ۲۰ میلیون تومان دارد. این شورا فرآیند ساده تر و سریع تری دارد.
• دادگاه عمومی حقوقی: برای دعاوی مالی که مبلغ آن ها بیش از ۲۰ میلیون تومان است، باید به دادگاه عمومی حقوقی مراجعه شود.
• صلاحیت محلی: به طور کلی، دادخواست باید در دادگاهی مطرح شود که محل اقامت خوانده (بدهکار) در آنجاست. البته در برخی موارد خاص (مانند دعاوی ناشی از قرارداد)، محل انعقاد قرارداد یا محل انجام تعهد نیز می تواند مرجع صالح باشد.

اجزای اساسی یک دادخواست مطالبه وجه موثر

یک دادخواست کارآمد باید شامل اجزای زیر باشد:

• مشخصات کامل خواهان، خوانده و وکیل (در صورت وجود): دقیقاً مانند اظهارنامه، اما با جزئیات بیشتر (شماره ملی، کد پستی، شغل).
• تعیین خواسته و بهای آن: باید به صراحت و با دقت مشخص شود که چه چیزی مطالبه می شود (مثلاً مطالبه مبلغ ۱۰ میلیون تومان به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و هزینه های دادرسی). برای مطالبات مالی، حتماً باید بهای آن (مبلغ ریالی) نیز ذکر شود.
• دلایل و منضمات: در این بخش باید تمامی مدارک و مستندات شما (فاکتور، رسید، قرارداد، اظهارنامه ابلاغ شده، شهادت شهود) لیست شده و ضمیمه دادخواست شوند.
• شرح خواسته: این بخش، قلب دادخواست است و شما باید با استدلال حقوقی و قانونی، داستان مطالبه خود را از ابتدا تا انتها شرح دهید و ثابت کنید که حق با شماست و بدهکار متعهد به پرداخت است.

نمونه متن دادخواست شکایت از بدهکار

در این بخش، چندین نمونه دادخواست مطالبه وجه برای شرایط مختلف ارائه می شود. این نمونه ها راهنمای کاملی برای تنظیم نمونه شکایت حقوقی از بدهکار هستند.

نمونه ۱: دادخواست مطالبه وجه قرض یا هرگونه دین مستند به رسید بانکی/دستی

مشخصات خواهان: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
مشخصات خوانده: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
وکیل: (در صورت وجود) [نام و نام خانوادگی، شماره پروانه وکالت، نشانی و شماره تماس]
خواسته و بهای آن: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت اصل دین، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه، جبران کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) از تاریخ [تاریخ سررسید دین یا تاریخ ابلاغ اظهارنامه] لغایت یوم الاجرا. بدواً صدور قرار تأمین خواسته.
دلایل و منضمات: رونوشت مصدق: ۱. رسید واریز وجه/رسید دستی مورخ [تاریخ رسید] ۲. اظهارنامه ابلاغ شده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ] ۳. کارت ملی خواهان ۴. (در صورت وجود) شهادت شهود

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی/شورای حل اختلاف شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب روابط حسنه و اعتمادی که با خوانده محترم برقرار بود، در تاریخ [تاریخ قرض دادن] مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به عنوان قرض الحسنه به ایشان پرداخت نموده ام. (مدرک واریز وجه یا رسید دستی، ضمیمه دادخواست می باشد).
قرار بر این بود که خوانده محترم مبلغ مذکور را حداکثر تا تاریخ [تاریخ سررسید] بازپرداخت نماید، اما متأسفانه تا کنون و علی رغم مراجعات و پیگیری های مکرر و همچنین ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] در تاریخ [تاریخ ابلاغ اظهارنامه]، ایشان از پرداخت دین خود امتناع ورزیده اند.
با توجه به مراتب فوق و استناداً به مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۶۴۸ قانون مدنی، بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی درخواست می گردد:
۱. صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت اصل مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال.
۲. صدور حکم به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید دین یا تاریخ ابلاغ اظهارنامه] لغایت زمان پرداخت کامل دین، مطابق شاخص تورم اعلامی بانک مرکزی.
۳. الزام خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
۴. بدواً صدور قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده به میزان خواسته، به استناد بند د ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی و با ایداع خسارت احتمالی.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان] تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه ۲: دادخواست مطالبه وجه ناشی از فروش کالا یا ارائه خدمات (با فاکتور/قرارداد)

مشخصات خواهان: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
مشخصات خوانده: [نام، نام خانوادگی/نام شرکت، نام پدر، شماره ملی/شناسه ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
خواسته و بهای آن: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت فروش [نوع کالا] / ارائه [نوع خدمات]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید فاکتور/قرارداد] لغایت یوم الاجرا، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود). بدواً صدور قرار تأمین خواسته.
دلایل و منضمات: رونوشت مصدق: ۱. فاکتور فروش شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور] / قرارداد ارائه خدمات مورخ [تاریخ قرارداد] ۲. اظهارنامه ابلاغ شده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ] ۳. کارت ملی خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی/شورای حل اختلاف شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
اینجانب خواهان به موجب [فاکتور فروش شماره … / قرارداد ارائه خدمات مورخ …]، کالای [نام کالا] / خدمات [شرح خدمات] را به مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال به خوانده محترم فروخته / ارائه داده ام. بر اساس توافق طرفین / مندرجات فاکتور/قرارداد، مقرر گردید که خوانده محترم مبلغ مذکور را حداکثر تا تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] پرداخت نماید.
متأسفانه علی رغم ایفای تعهدات کامل از سوی اینجانب و تحویل کالا / ارائه خدمات، خوانده محترم تا کنون از پرداخت مبلغ توافق شده خودداری نموده و به تعهدات خویش عمل نکرده است. با توجه به اینکه اینجانب مکرراً از طریق [تماس های تلفنی، پیامک ها] و همچنین ارسال اظهارنامه رسمی، موضوع را به ایشان یادآوری کرده ام، اما متأسفانه اقدامی از سوی ایشان صورت نگرفته است.
با عنایت به مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۳۳۸ قانون مدنی (در مورد بیع) / اصول کلی حاکم بر قراردادها، تقاضای رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته فوق مورد استدعاست. بدواً تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به میزان خواسته اصلی جهت جلوگیری از تضییع حق اینجانب نیز تقدیم می گردد.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان] تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه ۳: دادخواست مطالبه وجه بابت واریز اشتباهی (دارا شدن بلاجهت)

مشخصات خواهان: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
مشخصات خوانده: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
خواسته و بهای آن: استرداد مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت وجه واریزی به اشتباه، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ واریز اشتباهی] لغایت یوم الاجرا، و همچنین جبران کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
دلایل و منضمات: رونوشت مصدق: ۱. فیش واریز وجه به شماره حساب خوانده مورخ [تاریخ] ۲. اظهارنامه ابلاغ شده به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ] ۳. استعلام از بانک (در صورت لزوم) ۴. کارت ملی خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی/شورای حل اختلاف شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
اینجانب خواهان در تاریخ [تاریخ واریز]، مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال را به اشتباه به شماره حساب [شماره حساب خوانده] متعلق به خوانده محترم واریز نموده ام. (فیش واریز وجه به پیوست تقدیم می گردد). این اشتباه در اثر [توضیح دلیل اشتباه، مثلاً خطا در ثبت شماره حساب/تشابه اسمی] به وجود آمده است.
با توجه به قاعده فقهی و حقوقی «دارا شدن بلاجهت» (یعنی کسی بدون استحقاق قانونی مال دیگری را به دست آورد)، خوانده محترم استحقاقی برای نگهداری وجه مذکور ندارد. اینجانب پس از اطلاع از این اشتباه، مکرراً از طریق [تماس تلفنی، پیامک] و نیز ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ]، درخواست استرداد وجه را از خوانده داشته ام، اما متأسفانه تا کنون اقدامی از سوی ایشان جهت بازگرداندن وجه صورت نگرفته است.
لذا، مستنداً به مواد ۳۰۱ تا ۳۰۳ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای صدور حکم بر محکومیت خوانده به استرداد مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال و همچنین پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ واریز وجه تا زمان اجرای حکم و کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان] تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

نمونه ۴: دادخواست مطالبه باقیمانده ثمن معامله (ملک، خودرو و…)

مشخصات خواهان: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
مشخصات خوانده: [نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، نشانی کامل و کد پستی، شماره تماس]
خواسته و بهای آن: مطالبه مبلغ [مبلغ به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله [نوع معامله، مثلاً ملک/خودرو] مورخ [تاریخ معامله]، به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت] لغایت یوم الاجرا، و همچنین کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود). بدواً صدور قرار تأمین خواسته.
دلایل و منضمات: رونوشت مصدق: ۱. مبایعه نامه عادی/رسمی مورخ [تاریخ معامله] ۲. (در صورت وجود) اظهارنامه ابلاغ شده ۳. کارت ملی خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند، اینجانب خواهان به موجب مبایعه نامه مورخ [تاریخ مبایعه نامه]، [نوع مورد معامله، مثلاً یک واحد آپارتمان / یک دستگاه خودرو پراید مدل …] را واقع در [آدرس ملک / مشخصات خودرو] به خوانده محترم فروخته ام. بر اساس مفاد قرارداد، ثمن معامله مبلغ [مبلغ کل ثمن به عدد و حروف] ریال تعیین گردید که بخش عمده آن به صورت نقدی / طی چک پرداخت شد و مقرر گردید باقیمانده ثمن به مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال در تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده] پرداخت گردد.
متأسفانه علی رغم سررسید موعد مقرر و پیگیری های مکرر اینجانب، خوانده محترم از پرداخت وجه مذکور خودداری نموده و به تعهد قراردادی خویش عمل نکرده است. با توجه به اینکه قرارداد مزبور بین طرفین نافذ و معتبر است و تعهدات ناشی از آن بر عهده طرفین می باشد، اقدام خوانده مصداق تخلف از اجرای تعهد قراردادی تلقی می گردد.
لذا مستنداً به ماده ۱۰ قانون مدنی و مواد ۱۹۸، ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، صدور حکم بر:
۱. محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ باقیمانده به عدد و حروف] ریال بابت باقیمانده ثمن معامله.
۲. محکومیت خوانده به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ [تاریخ سررسید پرداخت باقیمانده] تا زمان پرداخت کامل دین.
۳. محکومیت خوانده به پرداخت کلیه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود).
۴. بدواً صدور قرار تأمین خواسته جهت توقیف اموال خوانده به میزان خواسته اصلی، مورد استدعاست.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان] تاریخ: [تاریخ تنظیم دادخواست]

توجه: دعاوی مربوط به چک و سفته، به دلیل ویژگی های خاص خود (مانند امکان پیگیری کیفری یا اجرای مستقیم)، دارای پیچیدگی های بیشتری هستند. توصیه می شود در این موارد حتماً با یک وکیل متخصص مشورت نمایید تا بهترین و سریع ترین راهکار حقوقی برای مطالبه وجه انتخاب شود.

مفاهیم حقوقی کلیدی در دعوای مطالبه وجه که باید بدانید

برای فردی که قصد شکایت از بدهکار را دارد، آگاهی از برخی مفاهیم حقوقی اساسی می تواند مسیر را روشن تر کند. این مفاهیم نه تنها در تنظیم دقیق تر اظهارنامه و دادخواست مؤثرند، بلکه به شما کمک می کنند تا در طول فرآیند قضایی، با دید بازتری تصمیم بگیرید.

خسارت تأخیر تأدیه: چیست و چگونه محاسبه می شود؟

خسارت تأخیر تأدیه به پولی گفته می شود که به دلیل دیرکرد بدهکار در پرداخت بدهی اصلی، به طلبکار تعلق می گیرد. این خسارت به نوعی جبران زیان ناشی از کاهش ارزش پول در طول زمان و فرصت های از دست رفته برای طلبکار است. شرایط تعلق آن طبق ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی این است که:

• طلب، وجه رایج (ریال) باشد.
• طلبکار (داین) دین خود را از بدهکار (مدیون) مطالبه کرده باشد (با ارسال اظهارنامه یا از طریق دادخواست).
• بدهکار تمکن مالی برای پرداخت داشته باشد و علی رغم مطالبه، از پرداخت امتناع کند.

نحوه محاسبه: این خسارت بر اساس شاخص تورم اعلامی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران محاسبه می شود و از تاریخ سررسید دین (اگر مطالبه شده باشد) یا از تاریخ مطالبه (مانند ابلاغ اظهارنامه) تا روز پرداخت کامل بدهی ادامه می یابد.

مطالبه خسارت تأخیر تأدیه حق طبیعی هر طلبکار است که با هدف جبران کاهش ارزش پول و عدم بهره مندی از سرمایه در مدت زمان تأخیر پرداخت، توسط قانون حمایت می شود.

تأمین خواسته: ضرورت و نحوه اجرای آن

تأمین خواسته چیست؟ تأمین خواسته درخواستی است که طی آن، خواهان از دادگاه می خواهد قبل از صدور حکم قطعی، اموال و دارایی های بدهکار را به میزانی که خواسته دعوا را پوشش دهد، توقیف کند. این اقدام برای جلوگیری از این است که بدهکار در طول دادرسی یا پس از آن، اموال خود را منتقل کرده یا پنهان سازد و امکان اجرای حکم و وصول طلب از بین برود.

• شرایط درخواست: در دعاوی مستند به اسناد رسمی (مانند چک، سفته، اسناد لازم الاجرا) یا اسناد عادی با امضای بدهکار، می توان بدون پرداخت خسارت احتمالی درخواست تأمین خواسته داد. در سایر موارد، خواهان باید خسارتی را (معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد مبلغ خواسته) به صندوق دادگستری واریز کند تا در صورت اثبات بی حقی، از آن محل به بدهکار خسارت پرداخت شود.
• زمان درخواست: می توان درخواست تأمین خواسته را قبل از تقدیم دادخواست، همزمان با دادخواست یا حتی در جریان دادرسی مطرح کرد.
• نحوه اجرا: پس از صدور قرار تأمین خواسته توسط دادگاه، دستور توقیف اموال به دایره اجرا ابلاغ می شود و اموال بدهکار (شامل حساب های بانکی، املاک، خودرو، حقوق و…) توقیف می گردد.

اعسار بدهکار: تعریف و تأثیر آن بر پرداخت بدهی

اعسار از پرداخت بدهی وضعیتی است که بدهکار توانایی مالی برای پرداخت یکجای دین خود را ندارد. در چنین شرایطی، بدهکار می تواند با تقدیم دادخواست اعسار به دادگاه، از دادگاه بخواهد تا حکم به تقسیط بدهی او صادر کند.

• شرایط ادعای اعسار: بدهکار باید عدم توانایی مالی خود را برای پرداخت دین (نه فقط ناتوانی در پرداخت یکجا) به اثبات برساند. این اثبات معمولاً با ارائه لیست اموال و دارایی ها، شهادت شهود و صورت حساب های بانکی انجام می شود.
• تأثیر بر پرداخت: در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط بدهی صادر می کند و بدهکار موظف است دین خود را به صورت اقساطی و در بازه های زمانی مشخص پرداخت کند. البته این حکم به معنای بخشودگی بدهی نیست، بلکه صرفاً نحوه پرداخت را تغییر می دهد.

اثبات دین بدون مدرک کتبی: راه های اثبات طلب در نبود مدارک رسمی

گاهی فردی با این مشکل روبرو می شود که طلبکار است اما مدرک کتبی محکمی برای اثبات طلب خود ندارد. در چنین مواردی، شکایت از بدهکار بدون مدرک به طور کامل غیرممکن نیست، اما دشواری های خاص خود را دارد. راه های جایگزین برای اثبات طلب عبارتند از:

• شهادت شهود: اگر افرادی از وجود طلب شما و عدم پرداخت آن مطلع هستند، می توانند در دادگاه شهادت دهند.
• اقرار بدهکار: اگر بدهکار در هر مرحله ای (شفاهی، کتبی، یا در حضور شهود) به دین خود اقرار کند، این اقرار خود دلیل محکمی بر طلب شماست.
• سوگند: در موارد خاص و پس از طی مراحل قانونی، اگر دلیل دیگری برای اثبات نباشد، می توان از بدهکار درخواست سوگند کرد.
• امارات قضایی: امارات قضایی به قرائن و نشانه هایی گفته می شود که قاضی از آن ها می تواند به وجود دین پی ببرد. مانند واریز مبالغ مشخص به حساب بدهکار بدون دلیل منطقی دیگر، یا وجود رابطه مالی خاص بین طرفین.

در هر صورت، اثبات طلب بدون مدرک کتبی قوی، نیازمند هوشمندی و دقت بیشتری است و مشاوره با یک وکیل می تواند به شما در جمع آوری شواهد و ارائه صحیح آن ها به دادگاه کمک شایانی کند.

نقش و اهمیت وکیل متخصص در شکایت از بدهکار

مواجهه با پیچیدگی های قانونی و فرآیندهای دادرسی می تواند برای بسیاری از افراد گیج کننده و طاقت فرسا باشد. اینجاست که نقش یک وکیل متخصص، به عنوان راهنمایی باتجربه و آشنا به ظرایف حقوقی، پررنگ می شود. سپردن پرونده شکایت از بدهکار به یک وکیل برای مطالبه وجه می تواند مزایای چشمگیری به همراه داشته باشد.

مزایای سپردن پرونده به وکیل

یک وکیل متخصص می تواند در تمامی مراحل قانونی مطالبه وجه، از ابتدا تا انتها، یاری رسان شما باشد:

• تسریع روند پرونده: وکلای باتجربه با شناخت کامل قوانین و رویه های دادگستری، می توانند پرونده شما را با سرعت و کارایی بیشتری پیش ببرند و از اطاله دادرسی جلوگیری کنند.
• کاهش خطا: تنظیم صحیح اظهارنامه و نمونه دادخواست مطالبه وجه، جمع آوری مدارک لازم و ارائه دلایل حقوقی محکم، نیازمند دقت و دانش حقوقی است. یک اشتباه کوچک می تواند به تأخیر یا حتی رد دعوا منجر شود. وکیل با تخصص خود، این خطاها را به حداقل می رساند.
• افزایش شانس موفقیت: وکیل با استراتژی حقوقی قوی، تحلیل دقیق مدارک، و ارائه دفاعیات مستدل، شانس موفقیت شما در دادگاه را به طور چشمگیری افزایش می دهد.
• آرامش خاطر: سپردن دغدغه های حقوقی به یک متخصص، به شما این امکان را می دهد که با آرامش بیشتری به زندگی و کسب وکار خود بپردازید، در حالی که مطمئن هستید پرونده تان توسط فردی آگاه پیگیری می شود.
• تامین خواسته موثر: وکیل می تواند به سرعت و به طور موثر، درخواست تأمین خواسته را مطرح کند تا اموال بدهکار پیش از هرگونه اقدام جهت پنهان سازی، توقیف شوند و ضمانتی برای وصول طلب شما ایجاد گردد.
• مطالبه خسارت تأخیر تأدیه: وکیل با دانش حقوقی خود، مطمئن می شود که تمامی خسارات قانونی، از جمله خسارت تأخیر تأدیه، به درستی محاسبه و مطالبه شوند.

چه زمانی حضور وکیل ضروری است؟

اگرچه برای شکایت از بدهکار در مبالغ کمتر از ۲۰ میلیون تومان (که در صلاحیت شورای حل اختلاف است) نیازی به وکیل نیست، اما در موارد زیر حضور وکیل تقریباً ضروری می شود:

• مبالغ بالا: در دعاوی با مبالغ قابل توجه، پیچیدگی های حقوقی نیز افزایش می یابد و یک وکیل متخصص می تواند از حقوق مالی شما بهتر دفاع کند.
• نبود مدارک کتبی قوی: در شرایطی که شکایت از بدهکار بدون مدرک رسمی یا کتبی محکم انجام می شود، وکیل می تواند به شما در جمع آوری شهود، اقرار گرفتن از بدهکار یا استفاده از امارات قضایی کمک کند.
• پیچیدگی پرونده: در صورتی که دین از منشأ پیچیده ای (مانند اختلافات شرکتی، قراردادهای چندوجهی یا دعاوی مربوط به ارزهای دیجیتال) نشأت گرفته باشد، تجربه وکیل حیاتی است.
• اعسار بدهکار: اگر بدهکار ادعای اعسار کند، وکیل شما می تواند در این مرحله نیز با بررسی ادله و دفاع از حقوق شما، بهترین نتیجه را برای شما رقم بزند.
• عدم آگاهی حقوقی: اگر شما دانش حقوقی محدودی دارید و تمایلی به درگیر شدن با فرآیندهای اداری و قضایی ندارید، وکیل می تواند نماینده شما باشد.

چگونه یک وکیل متخصص انتخاب کنیم؟

انتخاب وکیل مناسب برای شکایت از بدهکار نیازمند دقت است. به دنبال وکیلی باشید که:

• در زمینه دعاوی مالی و مطالبه وجه تخصص و تجربه کافی داشته باشد.
• دارای سابقه موفق در پرونده های مشابه باشد.
• امکان برقراری ارتباط مؤثر و شفاف با شما را فراهم آورد.
• اطلاعات کافی درباره هزینه ها و مراحل کار را به شما بدهد.

یک وکیل خوب نه تنها در دادگاه از شما دفاع می کند، بلکه پیش از آن نیز با مشاوره و راهنمایی صحیح، شما را در تمامی مراحل آماده می کند.

نتیجه گیری و توصیه های نهایی

وقتی فردی با چالش عدم پرداخت طلب خود مواجه می شود، قدم نهادن در مسیر شکایت از بدهکار و پیگیری قانونی می تواند راهگشا باشد. این فرآیند، هرچند ممکن است در ابتدا پیچیده به نظر برسد، اما با آگاهی و برنامه ریزی دقیق، می توان به بهترین نتایج دست یافت. از جمع آوری دقیق مدارک لازم برای شکایت از بدهکار گرفته تا ارسال متن اظهارنامه مطالبه طلب و در نهایت تنظیم نمونه دادخواست مطالبه وجه، هر گام باید با دقت و آگاهی حقوقی برداشته شود.

به یاد داشته باشید که زمان در دعاوی مالی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ هرچه زودتر برای پیگیری مطالبات خود اقدام کنید، شانس موفقیت و وصول کامل طلب، از جمله خسارت تأخیر تأدیه و امکان درخواست تأمین خواسته، افزایش می یابد. حتی در شرایطی که شکایت از بدهکار بدون مدرک قوی باشد، راه هایی برای اثبات دین وجود دارد که نیازمند دانش و تجربه حقوقی است.

این مقاله سعی داشت تا به عنوان یک راهنمای جامع و تجربه محور، شما را در این مسیر همراهی کند و با ارائه نمونه متن شکایت از بدهکار، گام های عملی برای احقاق حق شما را ترسیم نماید. با این حال، باید در نظر داشت که هر پرونده حقوقی دارای جزئیات و ظرایف خاص خود است. در مواقعی که پیچیدگی های حقوقی بالا می رود یا مبالغ درگیر قابل توجه هستند، مشاوره با وکیل متخصص نه تنها توصیه می شود، بلکه می تواند تضمینی برای رسیدن به بهترین نتیجه باشد. وکیل با تجربه و دانش خود، مسیر را برای شما هموارتر کرده و شما را از سردرگمی ها و خطاهای احتمالی نجات خواهد داد.

این یک فرصت است تا حقوق خود را به درستی و از طریق مجاری قانونی دنبال کنید. برای اطمینان از صحت و کارآمدی اقداماتتان، همواره از منابع معتبر و متخصصان حقوقی بهره مند شوید.