خلاصه کتاب فسخ قرارداد و ضمانت اجراهای تصرفات

خلاصه کتاب فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات ( نویسنده ابوالفضل اکبرپورشالی )

کتاب «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات» اثر ابوالفضل اکبرپورشالی، راهنمایی عمیق برای درک یکی از پیچیده ترین و پرکاربردترین مباحث حقوق قراردادها در ایران است. این اثر ارزشمند به بررسی جامع آثار حقوقی فسخ قرارداد، به ویژه در ارتباط با تعیین تکلیف تصرفاتی که پیش از انحلال در مورد معامله صورت گرفته، می پردازد و راهی برای حل ابهامات حقوقی موجود ارائه می دهد.

در دنیای حقوق قراردادها، موضوع انحلال توافقات همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. این اهمیت زمانی دوچندان می شود که پای مفاهیم پیچیده ای چون فسخ قرارداد و به ویژه، ضمانت اجراهای مربوط به تصرفاتی که در فاصله زمانی انعقاد تا فسخ صورت گرفته اند، به میان می آید. ابوالفضل اکبرپورشالی، حقوقدان برجسته، با اثر خود، «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات»، گامی بلند در جهت تبیین و تحلیل این مباحث برداشته است. این کتاب نه تنها به تشریح مفاهیم بنیادین می پردازد، بلکه با نگاهی تحلیلی به رویه قضایی و دکترین حقوقی، مسیر را برای فهم عمیق تر این حوزه باز می کند.

هدف از این مقاله، ارائه یک خلاصه جامع و تحلیلی از کتاب فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات است. این بررسی، فراتر از یک معرفی ساده، به واکاوی استدلال های اصلی نویسنده و نکات کلیدی اثر وی می پردازد تا خوانندگان، اعم از دانشجویان، وکلا، قضات و پژوهشگران حقوقی، بتوانند در کوتاه ترین زمان ممکن، به درکی عمیق از محتوای این کتاب دست یابند. این نوشتار، به عنوان یک منبع مرجع، نه تنها پیچیدگی های موضوع را روشن می سازد، بلکه جایگاه برجسته کتاب اکبرپورشالی را در حقوق ایران به تصویر می کشد.

۱. چالش های انحلال قرارداد در حقوق ایران از دیدگاه نویسنده

مباحث مربوط به انحلال قراردادها، از جمله فسخ، انفساخ و تفاسخ، سنگ بنای حقوق قراردادها را تشکیل می دهند و تسلط بر آن ها برای هر حقوقدانی ضروری است. نویسنده در آغاز کتاب خود، بر اهمیت بی بدیل این مباحث تأکید می ورزد و ورود به جزئیات آن را، به ویژه در قانون مدنی ایران، لازم می شمارد. در این میان، او به یک چالش اساسی اشاره می کند: فقدان یک مبحث مستقل و منسجم تحت عنوان «نظریه انحلال» در قانون مدنی.

ابوالفضل اکبرپورشالی معتقد است که قانون گذار ایرانی، اسباب انحلال قراردادها را در فصول و بخش های مختلف قانون مدنی، نظیر مباحث سقوط تعهدات یا احکام بیع، به صورت پراکنده و عاریتی آورده است. این پراکندگی، به عقیده او، موجب «خلط مبحث مواد قانونی» شده و در نهایت، به تفاسیر متعارض و گاه متناقض در رویه قضایی و دکترین حقوقی دامن زده است. نبود یک چارچوب نظری یکپارچه، فهم دقیق و کاربرد صحیح احکام انحلال را با دشواری هایی مواجه ساخته است.

در همین راستا، نویسنده به اهمیت و جایگاه ویژه بحث «ضمانت اجراهای تصرفات در فسخ قرارداد» اشاره می کند. این موضوع نه تنها از نظر تئوریک دارای ابعاد پیچیده ای است، بلکه در عمل نیز به عنوان یکی از «موضوعات مبتلا به جامعه» شناخته می شود. دعاوی حقوقی بی شماری حول محور چگونگی تعیین تکلیف تصرفات صورت گرفته بر مورد معامله پیش از فسخ، و مسئولیت های ناشی از آن، در محاکم مطرح می شود. از این رو، کتاب حاضر تلاش می کند با اتکا به روح قانون مدنی، اصول پذیرفته شده حقوقی و واقعیات جامعه کنونی، گامی در جهت تفسیر منصفانه و راهگشا در این زمینه بردارد و خلأهای قانونی را با تحلیل دکترین و رویه قضایی پر کند.

۲. مروری بر فصل اول کتاب: کلیات و مفاهیم بنیادی فسخ و تصرفات

فصل اول کتاب «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات» به مثابه دروازه ای برای ورود به دنیای پیچیده فسخ قرارداد عمل می کند. ابوالفضل اکبرپورشالی در این بخش، تلاش کرده است تا با تبیین دقیق مفاهیم بنیادین، زمینه ای محکم برای فهم مباحث عمیق تر فصول بعدی فراهم آورد. این فصل با هدف افزایش درک مخاطب از موضوع اصلی تحقیق، به کلیات و مفاهیم بنیادین می پردازد.

تعریف و ماهیت فسخ

نویسنده در ابتدا به تعریف دقیق فسخ می پردازد و آن را از سایر اسباب انحلال قرارداد، نظیر انفساخ (انحلال قهری) و تفاسخ (اقاله یا برهم زدن توافقی)، متمایز می سازد. او ماهیت فسخ را یک «حق» می داند که برای یکی از طرفین یا شخص ثالث در شرایط خاص قانونی یا قراردادی ایجاد می شود و با اعمال اراده دارنده آن، موجب انحلال قرارداد می گردد. مبنای حقوقی حق فسخ عمدتاً بر «خیارات» استوار است که در قانون مدنی و سایر قوانین، برای حمایت از منافع مشروع متعاملین پیش بینی شده اند. این بخش به خواننده کمک می کند تا تفاوت های ظریف میان انواع انحلال را درک کرده و از خلط مفاهیم جلوگیری کند.

شرایط و ارکان اعمال فسخ

پس از تبیین ماهیت، نویسنده به بررسی شرایط و ارکان اعمال فسخ می پردازد. او توضیح می دهد که حق فسخ، حتی در صورت وجود، بدون رعایت شرایط قانونی و قراردادی قابل اعمال نیست. این شرایط می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • وجود یکی از خیارات قانونی (مانند خیار غبن، عیب، تدلیس، رؤیت و غیره) یا خیارات قراردادی (شرط فسخ).
  • اعلام اراده فسخ به طرف مقابل (فسخ یک ایقاع است و نیاز به اراده یک جانبه دارد).
  • عدم سقوط حق فسخ (به عنوان مثال، با اسقاط کافه خیارات یا انقضای مدت).

اکبرپورشالی به تفصیل به این ارکان می پردازد و ابعاد مختلف آن ها را از دیدگاه دکترین حقوقی و رویه قضایی مورد تحلیل قرار می دهد. این بحث بسیار کاربردی است، زیرا در دعاوی حقوقی، اغلب چالش بر سر احراز همین شرایط است.

توضیح مفهوم تصرفات در بستر حقوقی

مبحث «تصرفات» یکی از مهم ترین بخش های این فصل است که سنگ بنای فصول بعدی را می گذارد. نویسنده مفهوم تصرفات را در بستر حقوقی تبیین می کند. تصرفات در فسخ می تواند شامل ابعاد مادی و حقوقی باشد:

  • تصرفات مادی: اعمالی فیزیکی بر مورد معامله، مانند ساخت وساز، تخریب، کشت و زرع، استفاده از منافع و غیره.
  • تصرفات حقوقی: اعمال حقوقی که مورد معامله را متأثر می سازند، مانند اجاره دادن مال، رهن قرار دادن آن، انتقال آن به ثالث، یا انجام معاملات تبعی.

این بخش، اهمیت درک دقیق انواع تصرفات را در تعیین سرنوشت حقوقی مورد معامله پس از فسخ برجسته می سازد. نویسنده نشان می دهد که نحوه و ماهیت تصرفات می تواند بر چگونگی اعمال ضمانت اجراها و مسئولیت طرفین پس از فسخ تأثیرگذار باشد و تعیین تکلیف تصرفات در فسخ را پیچیده می کند.

انواع خیارات مرتبط با فسخ

در پایان فصل اول، اکبرپورشالی به مرور انواع خیارات در فسخ می پردازد. خیار، به معنای اختیار فسخ معامله است که یا به موجب قانون یا به موجب توافق طرفین ایجاد می شود. وی به برخی از مهم ترین خیارات که در قانون مدنی و فسخ قراردادها نقش کلیدی دارند، اشاره می کند:

  • خیار مجلس: اختیار فسخ برای هر یک از طرفین تا زمانی که در مجلس عقد حضور دارند.
  • خیار حیوان: اختیار فسخ برای مشتری در خرید حیوان تا سه روز.
  • خیار شرط: شرط فسخ در ضمن عقد برای مدت معین.
  • خیار غبن: اختیار فسخ در صورت عدم تعادل فاحش میان عوضین.
  • خیار عیب: اختیار فسخ به دلیل وجود عیب در مورد معامله.
  • خیار تدلیس: اختیار فسخ در صورت فریب خوردن.
  • خیار تخلف از وصف یا شرط: اختیار فسخ در صورت عدم تحقق وصف یا شرط خاص.

این بخش، چارچوب نظری لازم را برای فهم مبانی اعمال حق فسخ فراهم می آورد و نشان می دهد که چگونه وجود یکی از این خیارات، مبنای قانونی برای احکام فسخ قرارداد و متعاقباً، بحث ضمانت اجراهای تصرفات را فراهم می آورد. این رویکرد ساختاریافته، خواننده را برای ورود به فصول عمیق تر کتاب آماده می سازد.

اکبرپورشالی در کتاب خود، به این نکته بنیادین اشاره می کند که پراکندگی احکام انحلال در قانون مدنی، منجر به تفاسیر متعارض در رویه قضایی شده و همین امر، ضرورت وجود یک نظریه منسجم و مستقل را برجسته می سازد.

۳. تحلیل فصل دوم کتاب: وضعیت اثر فسخ و ضمانت اجراهای تصرفات

فصل دوم کتاب «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات»، قلب تپنده اثر ابوالفضل اکبرپورشالی به شمار می رود. در این بخش، نویسنده با دقت و ظرافت به بررسی عمیق ترین و چالش برانگیزترین جنبه های فسخ قرارداد، یعنی آثار آن و مسئولیت های ناشی از تصرفات صورت گرفته پیش از فسخ، می پردازد. این فصل به اثر فسخ قرارداد و ابعاد مختلف آن اختصاص دارد.

اثر فسخ بر قرارداد: قهقرایی یا ناظر به آینده؟

یکی از مهم ترین مباحثی که در این فصل مورد تحلیل قرار می گیرد، تعیین نوع اثر فسخ بر قرارداد است؛ آیا این اثر قهقرایی است (یعنی وضعیت را به قبل از عقد بازمی گرداند) یا صرفاً ناظر به آینده است؟ نویسنده دیدگاه قاطعی را در این زمینه مطرح می کند. او قویاً از نظریه «اثر قهقرایی فسخ» دفاع می کند. طبق این دیدگاه، با اعمال فسخ، قرارداد از ابتدا کان لم یکن تلقی شده و تمامی آثار حقوقی آن از بین می رود. این بدان معناست که طرفین باید به وضعیت قبل از انعقاد قرارداد بازگردند؛ یعنی هر آنچه از بابت قرارداد دریافت کرده اند، مسترد نمایند.

اکبرپورشالی اهمیت این اثر قهقرایی را در استرداد حقوق و جبران خسارات ناشی از تصرفات قبل از فسخ بسیار بالا می داند. با این حال، او به استثنائات و محدودیت های اعمال این اثر نیز اشاره می کند. به عنوان مثال، در مورد منافعی که در طول مدت تصرف (پیش از فسخ) کسب شده و «مستوفات» (مصرف شده یا بهره برداری شده) باشند، بازگرداندن عین منافع ممکن نیست و باید معادل آن ها جبران شود. این تحلیل، رویکرد عملی و واقع بینانه نویسنده را به نمایش می گذارد و چالش های حقوقی مربوط به اثر قهقرایی فسخ را شفاف می سازد.

تکلیف و مسئولیت تصرفات پس از عقد و قبل از فسخ

این بخش، یکی از کاربردی ترین قسمت های کتاب است و به تعیین تکلیف تصرفات در فسخ می پردازد. نویسنده با دقت به وضعیت عین و منافع مورد معامله که پیش از اعمال حق فسخ در تصرف متعهدله (کسی که مال را گرفته) بوده است، می نگرد. این موضوع در دعاوی حقوقی بسیار رایج است و فهم آن برای وکلا و قضات حیاتی است. بحث اصلی بر سر این است که متصرف در این دوران چه مسئولیتی دارد:

  • ضمانت اجرای تلف یا نقص عین در دوران تصرف: اگر مورد معامله در دوران تصرف متعهدله و پیش از فسخ، تلف شود یا دچار نقص گردد، چه کسی مسئول است و چگونه جبران می شود؟ نویسنده به مبنای مسئولیت، که می تواند بر اساس قاعده «ید ضامن» یا «اتلاف» باشد، می پردازد. او مسئولیت متعهدله را در قبال تلف یا نقص عین، حتی اگر بدون تقصیر او باشد، بررسی می کند.
  • مسئولیت متصرف در قبال منافع: یکی دیگر از ابعاد پیچیده، مسئولیت متصرف در قبال منافعی است که در مدت تصرف کسب شده است، مانند اجاره بها، میوه درخت، یا سود حاصل از سرمایه گذاری با پول مورد معامله. ابوالفضل اکبرپورشالی به تفصیل چگونگی استرداد این منافع و یا جبران معادل آن را تحلیل می کند. این امر مستلزم تفکیک منافع «مستوفات» (بهره برداری شده) از منافع «غیرمستوفات» (کسب نشده یا بالقوه) است و نشان می دهد که ضمان قهری در فسخ چه ابعادی دارد.
  • نحوه استرداد مال و هزینه های مربوط به آن: در نهایت، نویسنده به نحوه عملی فسخ و استرداد مورد معامله و هزینه های جانبی آن، نظیر هزینه های نگهداری، اشاره می کند. این بحث شامل شرایط و مقررات لازم برای بازگرداندن مال به وضعیت اولیه و تصفیه حساب های مالی بین طرفین است.

ضمانت اجراهای خاص تصرفات

اکبرپورشالی در این بخش، پا را فراتر گذاشته و به بررسی ضمانت اجراهای خاص تصرفات می پردازد. این ضمانت اجراها، پیامدهای حقوقی و گاه کیفری ناشی از عدم استرداد مال یا تصرفات غیرمجاز پس از اعمال فسخ را شامل می شود. او به این نکته اشاره دارد که اگر متصرف پس از علم به فسخ، از استرداد مال امتناع کند یا تصرفات جدیدی بر آن انجام دهد، مسئولیت وی تشدید می شود. این مسئولیت می تواند شامل جبران خسارات وارده به مال در دوران تصرف، حتی اگر ناشی از تقصیر او نباشد، و همچنین جبران سایر خساراتی باشد که به دارنده حق فسخ وارد شده است. این مبحث، تأکید ویژه ای بر اهمیت رعایت اصول حسن نیت و مسئولیت پذیری طرفین در فرآیند انحلال قرارداد دارد.

فصل دوم کتاب، با تحلیل دقیق و عمیق خود، چارچوبی جامع برای حل و فصل دعاوی مربوط به تصرفات قبل از فسخ و مسئولیت های ناشی از آن فراهم می آورد. این فصل نشان می دهد که چگونه مبانی فسخ قرارداد و آثار فسخ قرارداد، به ویژه اثر قهقرایی، بر چگونگی اعمال ضمانت اجراهای تصرفات تأثیر مستقیم دارند و در نهایت به شفافیت بیشتر در این زمینه می انجامد.

۴. رویکرد رویه قضایی در فسخ و ضمانت اجراهای تصرفات (مروری بر فصل سوم کتاب)

فصل سوم کتاب «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات»، ابعاد عملی مباحث مطرح شده در دو فصل پیشین را مورد بررسی قرار می دهد. در این بخش، ابوالفضل اکبرپورشالی از چارچوب نظری فراتر رفته و به رویه قضایی فسخ قرارداد و نحوه برخورد محاکم و قضات با موضوع ضمانت اجراهای تصرفات می پردازد. این فصل برای مخاطبانی که درگیر پرونده های عملی حقوقی هستند، ارزش بسیاری دارد.

تحلیل آرای قضایی

نویسنده در این بخش، به تحلیل نمونه هایی از آرای محاکم بدوی، تجدیدنظر و به ویژه آرای دیوان عالی کشور می پردازد. این آرا، که در کتاب مورد استناد یا نقد قرار گرفته اند، گویای چگونگی اعمال و تفسیر احکام فسخ قرارداد و مسئولیت های ناشی از تصرفات در پرونده های واقعی هستند. ابوالفضل اکبرپورشالی با بررسی این آرا، نکات قوت و ضعف، ابهامات و نقاط تلاقی و تعارض آن ها را با مبانی دکترین حقوقی آشکار می سازد. این رویکرد تحلیلی، خواننده را با واقعیت های موجود در نظام قضایی ایران آشنا می کند و نشان می دهد که چگونه دکترین حقوقی فسخ در عمل پیاده می شود.

تفاسیر متعارض و نیاز به وحدت رویه

یکی از چالش های مهمی که در این فصل برجسته می شود، وجود «تفاسیر متعارض» در رویه قضایی است. همان طور که در فصول ابتدایی اشاره شد، خلأهای قانونی و عدم وجود یک نظریه انحلال منسجم در قانون مدنی، منجر به برداشت های گوناگون از سوی قضات در مواجهه با پرونده های مشابه شده است. این تناقض ها، نیاز مبرم به «وحدت رویه» قضایی را بیش از پیش نمایان می سازد. نویسنده به تشریح این تفاسیر متفاوت می پردازد و نشان می دهد که چگونه فقدان یک مسیر روشن، به سردرگمی حقوقدانان و اطاله دادرسی منجر می شود. این بخش تأکید می کند که چگونه ابهامات موجود در قانون مدنی و فسخ، بر روند قضایی تأثیر می گذارد.

نقد و ارزیابی نویسنده از رویه قضایی

اکبرپورشالی در این فصل صرفاً به گزارش رویه قضایی بسنده نمی کند، بلکه به نقد کتاب فسخ قرارداد می پردازد. او با نگاهی منتقدانه، نقاط قوت و ضعف آرا و تصمیمات قضایی موجود را بررسی می کند. این نقد شامل موارد زیر است:

  • نقاط قوت: شناسایی مواردی که رویه قضایی با تفسیرهای صحیح و منطبق با اصول حقوقی، به حل مشکلات کمک کرده است.
  • نقاط ضعف: اشاره به مواردی که رویه قضایی دچار اشتباه شده، یا با اتخاذ رویکردهای متفاوت، به عدم قطعیت حقوقی دامن زده است. این ضعف ها اغلب ناشی از عدم توجه کافی به مبانی دکترین، یا تفاسیر نادرست از روح قانون مدنی است.

این بخش از کتاب، عمق نگاه تحلیلی نویسنده را نشان می دهد و برای بهبود عملکرد سیستم قضایی، اهمیت بسزایی دارد.

پیشنهادات نویسنده برای بهبود رویه قضایی

در نهایت، ابوالفضل اکبرپورشالی به ارائه «پیشنهادات عملی» برای بهبود رویه قضایی فسخ قرارداد می پردازد. این پیشنهادات، حاصل سال ها تجربه و پژوهش نویسنده در این حوزه است و به دنبال رفع ابهامات، ایجاد ثبات قضایی و همگرایی بیشتر میان آرا هستند. برخی از این پیشنهادات می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • تدوین و تصویب قوانین جامع تر در زمینه انحلال قراردادها.
  • تأکید بر آموزش قضات و حقوقدانان برای درک عمیق تر مبانی نظری آثار فسخ قرارداد و ضمانت اجراهای تصرفات.
  • لزوم توجه بیشتر به اصول کلی حقوقی و روح قانون مدنی در تفسیر مواد.
  • دعوت به ایجاد رویه های واحد از طریق آرا وحدت رویه دیوان عالی کشور.

این بخش، کتاب را از یک اثر صرفاً تحلیلی به یک منبع کاربردی برای سیاست گذاران و دست اندرکاران نظام قضایی تبدیل می کند و بر اهمیت مرور کتاب اکبرپورشالی برای درک راهکارهای پیشنهادی او می افزاید. فصل سوم به وضوح نشان می دهد که چگونه نظریه می تواند در عمل به بهبود سیستم حقوقی کمک کند و چالش های انواع فسخ قرارداد را در عرصه عملیاتی برطرف سازد.

۵. نتیجه گیری و ارزیابی نهایی از کتاب

کتاب «فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات» اثر ابوالفضل اکبرپورشالی، فراتر از یک متن درسی یا مجموعه ای از مواد قانونی، به یک تحلیل عمیق و کاربردی از یکی از حساس ترین و پرچالش ترین مباحث حقوق مدنی ایران تبدیل شده است. این اثر توانسته است با نگاهی موشکافانه، ابهامات موجود در زمینه فسخ قرارداد و به ویژه، پیامدهای حقوقی تصرفات صورت گرفته بر مورد معامله پیش از فسخ را روشن سازد.

یکی از مهم ترین یافته های کتاب، تأکید بر فقدان یک نظریه منسجم انحلال در قانون مدنی ایران و پیامدهای آن بر تشتت آرا در رویه قضایی است. نویسنده با استدلال های محکم، ضرورت بازنگری و ارائه یک چارچوب نظری یکپارچه برای مباحث انحلال را برجسته می سازد. تحلیل دقیق او از «اثر قهقرایی فسخ» و تبیین مسئولیت های ناشی از تصرفات قبل از فسخ، به ویژه در رابطه با عین و منافع مورد معامله، از نوآوری های مهم این اثر به شمار می رود. این تحلیل ها نه تنها به دانشجویان کمک می کند تا پیچیدگی های موضوع را درک کنند، بلکه برای وکلا و قضات نیز نقش یک راهنمای عملی را ایفا می کند.

کتاب اکبرپورشالی به وضوح نشان می دهد که چگونه یک خلأ قانونی در زمینه نظریه انحلال، به چالش های عمده در رویه قضایی منجر می شود و راه حل های عملی برای بهبود این وضعیت ارائه می دهد.

تأثیر این اثر در حل مشکلات عملی و توسعه دکترین حقوقی فسخ در ایران، غیرقابل انکار است. ابوالفضل اکبرپورشالی با بررسی نقادانه آرای قضایی و ارائه پیشنهاداتی برای بهبود رویه، گامی مؤثر در جهت ایجاد وحدت رویه و افزایش قطعیت حقوقی برداشته است. این کتاب به دلیل رویکرد جامع خود که از تبیین مفاهیم بنیادی آغاز شده و با تحلیل های عملی و پیشنهادات اصلاحی به پایان می رسد، ارزش افزوده ای بی نظیر برای حقوقدانان، دانشجویان و پژوهشگران حوزه حقوق قراردادها به ارمغان می آورد. این نوشتار تحلیلی، نه تنها یک مرور کتاب اکبرپورشالی است، بلکه به مخاطب امکان می دهد تا عمق و اهمیت این اثر را در گستره وسیع تر حقوق مدنی و قراردادها دریابد.

در مجموع، خلاصه کتاب فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات ( نویسنده ابوالفضل اکبرپورشالی ) نشان می دهد که این کتاب یک منبع مرجع ضروری برای هر کسی است که به دنبال فهم عمیق و کاربردی از مباحث فسخ قرارداد و آثار حقوقی تصرفات است. این اثر، به خوبی توانسته است خلأ موجود در منابع حقوقی فارسی را پر کند و مسیر را برای پژوهش ها و تحولات آتی در این زمینه هموار سازد. قوت تحلیل، جامعیت مباحث و نگاه نقادانه به رویه قضایی، این کتاب را به اثری ماندگار و راهگشا در ادبیات حقوقی ایران تبدیل کرده است.

منابع

  • کتاب فسخ قرارداد با نگاهی بر ضمانت اجراهای تصرفات نویسنده ابوالفضل اکبرپورشالی، انتشارات مؤلفین طلایی، چاپ ۱۳۹۷.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "خلاصه کتاب فسخ قرارداد و ضمانت اجراهای تصرفات" هستید؟ با کلیک بر روی کتاب، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "خلاصه کتاب فسخ قرارداد و ضمانت اجراهای تصرفات"، کلیک کنید.