حادثه انفجار بندرشهید رجایی از دید پدافند غیرعامل
تا ساعت ۲۲ روز شنبه دلیل این انفجار ذخیره سازی نامناسب مواد شیمیایی خطرناک در بندر عنوان شد. ۸ کشته و ۶ مفقود و بیش از ۷۰۰ زخمی گزارش شد. این انفجار دود عظیمی را به هوا فرستاد و خسارات گسترده ای به ساختمان ها در شعاع وسیعی وارد کرد. شاهدان عینی از صحنه های از انفجار فیلم گرفته اند و در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته اند. این حادثه در منطقه ای رخ داد که به دلیل ذخیره سازی مواد شیمیایی و گوگرد که اجزای حیاتی برای فرآیندهای مختلف صنعتی هستند شناخته می شود. گزارش ها اولیه حاکی از آن است که ظروف حاوی مواد بالقوه انفجاری به طور نامناسبی در محل نگهداری می شدند. اگرچه تعیین علت دقیق انفجار زمان می برد اما ارزیابی های اولیه نشان می دهد که احتمالا نحوه نگهداری ظروف شیمیایی در ایجاد یا توسعه حادثه دخیل بوده است.
رییس جمهور وزیر کشور را به عنوان مسئول مدیریت حادثه اعلام کرد. وزارت کشور هم اعلام کرد که تحقیقات خود را در مورد پروتکل های ایمنی در بندر آغاز کرده است.
خدمات آتشنشانی و اورژانس به سرعت برای مهار آتش سوزی ناشی از انفجار اقدام کردند و هلیکوپترهایی برای ریختن آب بر روی مناطق آسیب دیده مستقر شدند. بسیاری از افراد مجروح برای درمان به مراکز درمانی محلی منتقل شدند. گزارش ها حاکی از آن بود که برخی از افراد ممکن است به دلیل شدت انفجار در زیر آوار سازه های فرو ریخته گیر افتاده باشند.
همزمانی این حادثه با دور سوم مذاکرات حساس دیپلماتیک بین ایران و ایالات متحده در مورد برنامه هسته ای ایران در مسقط ظن احتمال خرابکاری را مطرح کرده است. این رویداد چالش های مداوم مربوط به ایمنی صنعتی در محیط های پرریسک مانند بنادر را مجددا مطرح کرد.
از سوی دیگر موقعیت و نوع حادثه بندر شهید رجایی یاد آور انفجار۴اوت ۲۰۲۰ ; ۱۴/۵/۱۳۹۹; بیروت ناشی از احتراق ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم نیز بود . در آن حادثه نیترات آمونیوم در که پس از مصادره از کشتی باری به مدت شش سال به طور نامناسب در بندر بیروت انبار شده بود دچار انفجار و آتش سوزی در انبار شد.
انفجار بیروت در آگوست ۲۰۲۰ بزرگترین انفجار نیترات آمونیوم تک آتشی ثبت شده در تاریخ است. این انفجار عظیم امواج فروصوت بلندی را در جو برانگیخت و شکل موج های واضحیبا یک آرایه فروصوت منطقه ای در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از مرکز زلزله ثبت شد که امکان اندازه گیری دقیق انرژی انفجار را فراهم کرد. این انفجار باعث وقوع زلزله ای به بزرگای ۳.۳ و نگاشتهای آن ثبت شد. اثرات آن در لبنان و مناطق همسایه از جمله سوریه فلسطین اشغالی و قبرس تا فاصله بیش از ۲۴۰ کیلومتر احساس شد. آن انفجار حداقل ۲۱۸ نفر و بیش از ۷۰۰۰ مجروح برجا گذاشت. و باعث آواره شدن حدود ۳۰۰۰۰۰ نفرو خسارت مالی تخمین زده شد حدود بیش از ۱۵ میلیارد دلار و تخریب گسترده در سراسر بیروت شد. انفجار بیروت یکی از بزرگترین انفجارهای غیرهسته ای در تاریخ معادل ۱.۱ کیلوتن تی ان تی شد و موج انفجار یونوسفر زمین را مختل کرد . در انفجار ۶-۲-۱۴۰۴ بندرشهید رجایی موج انفجار پنجره ها را کیلومترها شکست و تا جزیره قشم (۲۶ کیلومتری) شنیده شد. بندر شهید رجایی بزرگترین بندر تجاری ایران است و از نظر راهبردی در سطح کشور و منطقه حیاتی است و سالانه ۸۰ میلیون تن کالا را جابجا می کند .
انفجار در بندرعباس در ۲۶ آوریل ۲۰۲۵ پیامدهای قابل توجهی برای پدافند غیرعامل خواهد داشت . ابعاد حادثه نیازمند تلاش های فوری و هماهنگ برای واکنش اضطراری است.
۱. عملیات واکنش فوری و نجات: جستجو و نجات (SAR):
با استقرار تیم های SAR شهری برای یافتن و خارج کردن بازماندگان از ساختمانهای فروریخته آغاز شده است. استفاده از ماشین آلات سنگین پهپادها و واحدهای K-۹ برای یافتن افراد گرفتار شروع شد.
در فوریت های پزشکی پاسخ به تلفات و جراحات زیاد با سیستم های تریاژ برای اولویت بندی جراحات بحرانی به جریان افتاد . تیم های پزشکی اورژانس برای رسیدگی بیماران مشغولند.
۲ هماهنگی پدافند غیرعامل
مرکز فرماندهی اورژانس برای مدیریت بحران متمرکز برای هماهنگی واحدهای پلیس آتش نشانی پزشکی و نظامی تشکیل شده است. سازمان مدیریت بحران و وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر در این زمینه همکاری میکنند.
تلاش برای تخلیه با باز کردن مسیرهای تخلیه به دور از انفجارهای ثانویه احتمالی یا فروپاشی سازه ها ادامه دارد.
۳. ایمنی عمومی و کنترل مخاطرات
تهدیدات مواد خطرناک (HazMat):: انفجار شامل مواد شیمیایی یا سوخت تیم های HazMat باید نشتی ها را مهار کرده و از آلودگی محیطی جلوگیری کنند.
در آتش نشانی مهار آتش برای جلوگیری از گسترش به ساختمان های مجاور در جریان است.
۴. ارتباطات رسانه ای و اطلاعات عمومی
پخش زنده تلویزیونی از کاماکس و رادیو و رسانه های اجتماعی برای هدایت مردم و اطلاح رسانی درست البته با کندی زیاد از ساعات اولیه برقرار شد. کنترل شایعات برای جلوگیری از وحشت و مقابله با روایتهای نادرست در ساعات اولیه به خوبی انجام نشد.
۵. تحقیقات قضایی و پزشکی قانونی بازسازی و تاب آوری
تحقیقات قضایی برای تعیین علت (تصادف خرابکاری یا حمله) به دستور رییس قوه قضائیه آغاز شده است. از سوی دیگر حمایت روانی و مشاوره تروما برای بازماندگان و امدادگران و سپس تعمیر زیرساخت ها و پاکسازی آوار و بازسازی زیرساخت های حیاتی آغاز می شود.
چالش های بالقوه در این زمان از نگاه مدیریت بحران و پدافند غیرعامل برای بندرعباس یک شهر بندری راهبردی مطرح است. اگر انفجار باعث اختلال در لجستیک شود و همچنین در صورت تهدیدات سایبری و اطلاعات نادرست احتمال سوءاستفاده احتمالی از هرج و مرج توسط بازیگران مخرب وجود خواهد داشت.
سرعت عمل در بازسازی بهتر BUILD-BACK-BETTER در تقویت تاب آوری در این بندر راهبردی کشور بسیار مهم است.
*استاد دانشگاه
۴۷۴۷
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "حادثه انفجار بندرشهید رجایی از دید پدافند غیرعامل" هستید؟ با کلیک بر روی اجتماعی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "حادثه انفجار بندرشهید رجایی از دید پدافند غیرعامل"، کلیک کنید.