جشنواره های سنتی چین

جشنواره های سنتی چین، قلب تپنده فرهنگ این سرزمین کهن هستند و هر یک با داستان ها و رسوم بی شمار، پنجره ای به سوی روح مردم چین می گشایند. این جشن ها، که ریشه هایی هزاران ساله در تاریخ و افسانه ها دارند، نه تنها رویدادهایی برای گردهمایی و شادمانی به شمار می روند، بلکه تجلی گاه عمیق ترین باورها، ارزش ها و سبک زندگی چینی ها در طول اعصار هستند. آن ها نمادی از پیوند ناگسستنی با طبیعت، احترام به نیاکان، و پاسداشت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی محسوب می شوند.

تنوع و جذابیت بی نظیر این جشن ها، سالانه میلیون ها گردشگر و علاقه مند به فرهنگ های شرقی را از سراسر جهان به سوی چین می کشاند. از شکوه آتش بازی های سال نو چینی و رقص های پرشور اژدها و شیر گرفته تا آرامش مراسم فانوس افشانی و عطر دلنشین کیک های ماه، هر جشنواره تجربه ای منحصربه فرد و فراموش نشدنی را ارائه می دهد. این جشن ها نه تنها تاریخ را زنده نگه می دارند، بلکه فرصتی بی بدیل برای غرق شدن در زندگی روزمره مردم چین، چشیدن طعم های اصیل و مشاهده هنرهای باستانی فراهم می کنند. مقاله حاضر به معرفی مهم ترین و پررنگ ترین جشنواره های سنتی چین می پردازد و جزئیات کاملی از ریشه ها، افسانه ها، آداب و رسوم و خوراکی های خاص هر یک را ارائه می دهد.

چرا جشنواره های سنتی چین اینقدر اهمیت دارند؟ ریشه ها و جایگاه فرهنگی عمیق

جشنواره های سنتی چین فراتر از صرفاً رویدادهای تقویمی هستند؛ آن ها ستون های اصلی هویت فرهنگی و اجتماعی این کشور را تشکیل می دهند. اهمیت این جشن ها در لایه های عمیق تری از زندگی مردم چین نفوذ کرده و میراثی ارزشمند را از گذشته به حال و آینده منتقل می کنند. برای درک جایگاه ویژه این جشنواره ها، باید به ریشه های تاریخی و فلسفی آن ها نگریست.

ارتباط ناگسستنی با تقویم قمری و فصول

بسیاری از جشنواره های چینی بر اساس تقویم قمری-خورشیدی که ریشه در تقویم کشاورزی باستان دارد، برگزار می شوند. این تقویم نه تنها زمان را نشان می دهد، بلکه با چرخه فصول و فعالیت های کشاورزی پیوند خورده است. برای کشاورزانی که زندگی شان به تغییرات آب و هوایی و برداشت محصول وابسته بود، هر تغییر فصلی یا قمری، فرصتی برای شکرگزاری، دعا برای برکت یا دفع بلا محسوب می شد. به همین دلیل، تاریخ بسیاری از این جشن ها هر سال در تقویم شمسی متغیر است، اما همواره با مفاهیم کیهانی و طبیعی هماهنگ هستند. این پیوند با طبیعت، حس عمیقی از هماهنگی انسان با جهان اطرافش را در فرهنگ چینی تقویت می کند.

حفظ سنت ها، آداب و هویت ملی

جشنواره ها نقش بی بدیلی در انتقال سنت ها و آداب از نسلی به نسل دیگر ایفا می کنند. هر جشن، حامل داستان ها، افسانه ها، موسیقی، رقص ها و هنرهای دستی خاص خود است. در طول این رویدادها، مردم لباس های سنتی می پوشند، غذاهای قدیمی می پزند و آیین های نیاکان خود را به جا می آورند. این تکرار سالانه، به حفظ زبان، رسوم محلی و حتی لهجه های خاص کمک می کند و حس قوی هویت ملی را در میان مردم تقویت می بخشد. بدون این جشنواره ها، بسیاری از این میراث های ناملموس ممکن بود در گذر زمان به فراموشی سپرده شوند.

تجلی باورها، افسانه ها و فلسفه

هر جشنواره ریشه در یک یا چند افسانه کهن، باورهای مردمی و یا مفاهیم فلسفی دارد. برای مثال، مفاهیم یین و یانگ، اصول کنفوسیوس گرایی، تائوئیسم و بودیسم، همگی به نوعی در تار و پود این جشن ها تنیده اند. افسانه های مرتبط با خدایان، قهرمانان و موجودات اساطیری، نه تنها سرگرم کننده هستند، بلکه درس های اخلاقی و معنوی را به سادگی به نسل های جوان منتقل می کنند. این داستان ها، بخش جدایی ناپذیری از آموزش غیررسمی هستند که از طریق شادی و جشن به کودکان آموخته می شوند و درک عمیق تری از جهان بینی چینی ارائه می دهند.

فرصتی برای اتحاد خانواده و تقویت پیوندهای اجتماعی

در قلب تمامی جشنواره های چینی، مفهوم اتحاد و دورهمی خانوادگی جای دارد. خانواده های بزرگ از نقاط مختلف کشور گرد هم می آیند تا با هم جشن بگیرند، غذا بخورند و لحظاتی به یادماندنی را سپری کنند. شام های شب سال نو چینی، یا جمع شدن زیر نور ماه کامل در جشنواره نیمه پاییز، نمونه هایی از این گردهمایی ها هستند. این فرصت ها نه تنها پیوندهای خانوادگی را تقویت می کنند، بلکه فرصتی برای دیدارهای اجتماعی، رفع کدورت ها و تجدید رفاقت ها هستند. در جامعه ای که ارزش های جمع گرایانه اهمیت بالایی دارند، این جشن ها به عنوان کاتالیزوری برای حفظ و تقویت بافت اجتماعی عمل می کنند.

معرفی مهم ترین جشنواره های سنتی چین (به ترتیب ماه شمسی تقریبی برای هر سال)

چین، سرزمینی با قدمت و تاریخ غنی، سالانه میزبان جشن ها و فستیوال های بی شماری است که هر یک بازتابی از باورها، آداب و رسوم، و داستان های اساطیری این ملت بزرگ هستند. شرکت در این جشنواره ها، تجربه ای فراتر از یک سفر ساده است؛ فرصتی برای غرق شدن در فرهنگ زنده و پر جنب و جوش چینی. در ادامه به معرفی مهم ترین جشنواره های سنتی چین می پردازیم که هر یک با زیبایی ها و شگفتی های خاص خود، بازدیدکنندگان را به دنیایی از رنگ، صدا و طعم دعوت می کنند.

۱. جشن سال نو چینی (جشن بهار / Lunar New Year)

جشن سال نو چینی، که با نام جشن بهار نیز شناخته می شود، بدون شک مهم ترین و باشکوه ترین جشنواره سنتی چین است. این جشن معمولاً در اواخر ژانویه یا اوایل فوریه آغاز می شود و با فرارسیدن نخستین روز از تقویم قمری چینی، آغاز سال جدید را نوید می دهد. تاریخ دقیق آن هر سال متغیر است، به عنوان مثال در سال ۲۰۲۴ در تاریخ ۱۰ فوریه و در سال ۲۰۲۵ در تاریخ ۲۹ ژانویه جشن گرفته می شود. ریشه های این جشن به بیش از سه هزار سال پیش، در زمان سلسله شانگ باز می گردد.

ریشه تاریخی و افسانه نیان: طبق افسانه ها، در گذشته های دور، جانوری ترسناک به نام نیان در شب سال نو از مخفیگاه خود بیرون می آمد تا به مردم، دارایی هایشان و محصولاتشان آسیب برساند. مردم دریافتند که نیان از رنگ قرمز، صداهای بلند (مانند صدای ترقه) و آتش می ترسد. از این رو، رنگ قرمز، ترقه و آتش بازی به بخش های جدایی ناپذیری از این جشن تبدیل شدند تا روح شرور نیان را دور کنند. این باور به مرور زمان به یک سنت پایدار تبدیل شد و تا به امروز ادامه دارد.

آداب و رسوم و فعالیت ها: جشن بهار یک دوره پانزده روزه از شادمانی و گردهمایی خانوادگی است. خانواده ها در شب سال نو برای یک شام اتحاد دور هم جمع می شوند که بزرگترین وعده غذایی سال محسوب می شود. خانه ها با رنگ قرمز و نمادهای خوشبختی تزئین می شوند، و پاکت های قرمز حاوی پول (هونگ بائو) به کودکان و افراد جوان تر داده می شود که نمادی از خوش شانسی و برکت است. در خیابان ها، نمایش های پرشور رقص اژدها و رقص شیر، با همراهی صدای طبل و ترقه، شور و هیجانی وصف ناپذیر ایجاد می کنند. بسیاری از مردم به معابد می روند تا برای سلامتی و ثروت در سال جدید دعا کنند.

خوراکی های مخصوص: پیراشکی (جیائوزی) یکی از معروف ترین خوراکی های سال نو است که به دلیل شباهت شکل آن به شمش های طلای باستانی، نماد ثروت و خوشبختی به شمار می رود. کوفته های برنجی چسبناک (نیان گائو) که نماد سال به سال بالاتر رفتن (رونق) هستند، و ماهی (یو) که نماد فراوانی است (چون کلمه ماهی و فراوانی در چینی هم آوا هستند)، از دیگر خوراکی های مهم این جشن محسوب می شوند.

اهمیت فرهنگی: جشن سال نو چینی، فراتر از یک تعطیلی، نماد آغاز دوباره، امید، خوشبختی، سلامتی و رونق است. این جشن فرصتی برای پاکسازی گذشته، استقبال از آینده و تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی است که ستون فقرات فرهنگ چینی را تشکیل می دهد.

۲. جشنواره فانوس (Lantern Festival / Yuan Xiao Festival)

جشنواره فانوس، پانزدهمین و آخرین روز جشن های سال نو چینی را رقم می زند و معمولاً در اواخر فوریه یا اوایل مارس برگزار می شود. این جشن به عنوان یک پایان باشکوه برای تعطیلات بهار، با نور، رنگ و زیبایی همراه است. تاریخ دقیق قمری آن در سال ۲۰۲۴، ۲۴ فوریه بود.

ریشه تاریخی و افسانه ها: ریشه های این جشنواره به سلسله هان (۲۰۶ قبل از میلاد تا ۲۲۰ میلادی) بازمی گردد، جایی که راهبان بودایی در پانزدهمین روز سال قمری، به احترام بودا فانوس آویزان می کردند. این رسم به تدریج در میان عموم مردم رواج یافت و به سراسر چین و سپس شرق آسیا گسترش پیدا کرد. افسانه ای دیگر به ژوگه لیانگ، استراتژیست نظامی معروف، نسبت داده می شود که برای اولین بار از فانوس های شناور (کونگ مینگ دانگ) به عنوان سیگنال های نظامی در زمان محاصره استفاده کرد. امروزه، این فانوس ها بیشتر نمادی از هماهنگی بین زمین و آسمان، و همچنین روشنایی و امید هستند.

آداب و رسوم و فعالیت ها: در این شب، شهرهای چین با هزاران فانوس رنگارنگ و خیره کننده تزئین می شوند. فانوس ها در اشکال مختلف حیوانات، گل ها، شخصیت های اساطیری و نمادهای خوش شانسی ساخته می شوند. مردم در پارک ها و خیابان ها قدم می زنند تا زیبایی فانوس ها را تماشا کنند. رها کردن فانوس های آرزو به آسمان یا روی آب، یکی از فعالیت های رایج و دلنشین این جشن است که در آن مردم آرزوهای خود را می نویسند و فانوس ها را به سوی سرنوشت خود راهی می کنند. حل کردن چیستان های فانوسی که بر روی فانوس ها نوشته شده اند نیز از دیگر تفریحات این شب است. نمایش های رقص شیر و اژدها نیز شور و هیجان خاصی به جشن می بخشند.

خوراکی های مخصوص: تانگیوان (Tangyuan)، گلوله های برنج چسبناک کوچک که اغلب با مغزهایی مانند کنجد سیاه، بادام زمینی یا لوبیا قرمز پر شده و در سوپ شیرین سرو می شوند، خوراکی اصلی این جشنواره است. شکل گرد و سرو آن در کنار هم، نمادی از اتحاد کامل خانواده و یکپارچگی است.

اهمیت فرهنگی: جشنواره فانوس نه تنها پایان جشن های سال نو را اعلام می کند، بلکه نمادی از روشنایی، هماهنگی، صلح و اتحاد خانواده است. این جشن، فرصتی است برای تماشای زیبایی های بصری و غرق شدن در فضایی پر از امید و همدلی.

۳. جشنواره چینگ مینگ (Qingming Festival / روز جارو کشیدن مقبره)

جشنواره چینگ مینگ که در اوایل آوریل (معمولاً ۴ یا ۵ آوریل) و ۱۵ روز پس از اعتدال بهاری برگزار می شود، با عنوان روز جارو کشیدن مقبره نیز شناخته می شود. این فستیوال سنتی چین، فرصتی برای ادای احترام به نیاکان و گذشتگان است. تاریخ برگزاری آن در سال ۲۰۲۴، ۴ آوریل بود.

ریشه تاریخی و داستان جی زیتویی: منشأ این جشنواره به دوران بهار و پاییز چین (حدود ۶۵۰ قبل از میلاد) باز می گردد. افسانه ای پر سوز و گداز، داستان شاهزاده ون از ایالت جین و خدمتکار وفادارش، جی زیتویی را روایت می کند. جی زیتویی، شاهزاده تبعیدی را با فداکاری های بی شمار همراهی کرد، حتی یک بار تکه ای از ران خود را برای تغذیه او برید. پس از بازگشت شاهزاده به قدرت، او به تمام کسانی که همراهش بودند پاداش داد، جز جی زیتویی که در سکوت و عزلت در کوهستان زندگی می کرد و هیچ درخواستی نداشت. شاهزاده ون که از پاداش ندادن به او پشیمان بود، برای واداشتن جی به پایین آمدن از کوه، دستور داد تا کوه را به آتش بکشند. اما جی زیتویی از کوه پایین نیامد و در نهایت با درختی که به آن تکیه داده بود، در آتش سوخت. شاهزاده ون برای بزرگداشت فداکاری او، آن روز را روز منع آتش (هانشی) نامید که بعدها به جشنواره چینگ مینگ تبدیل شد.

آداب و رسوم و فعالیت ها: مهم ترین آیین این روز، بازدید از مقبره های خانوادگی است. خانواده ها قبرها را تمیز می کنند، علف های هرز را از بین می برند و خاک تازه روی آن ها می ریزند. پیشکش غذا، میوه و شراب به ارواح گذشتگان، و سوزاندن کاغذ جوس (پول روح) و کالاهای کاغذی دیگر (مانند لباس، خانه، ماشین و غیره) برای استفاده مردگان در جهان دیگر، از دیگر رسوم رایج است. همچنین، بسیاری از خانواده ها در طبیعت و اطراف مقبره ها پیک نیک برگزار می کنند. کاشت درختان به عنوان نمادی از زندگی و تجدید، نیز در این روز انجام می شود.

اهمیت فرهنگی: جشنواره چینگ مینگ نماد احترام عمیق به نیاکان، حفظ ارتباط با گذشتگان و پاسداشت پیوندهای خانوادگی است. این جشن همچنین با آمدن فصل بهار و پاکسازی طبیعت همراه است و به همین دلیل، حس تازگی و نوسازی را نیز با خود به همراه دارد. این روز، فرصتی برای تأمل در چرخه زندگی و مرگ، و یادآوری ریشه ها و میراث خانوادگی است.

۴. جشنواره قایق اژدها (Dragon Boat Festival / Duanwu Festival)

جشنواره قایق اژدها در پنجمین روز از پنجمین ماه قمری برگزار می شود و یکی از پرشورترین و هیجان انگیزترین جشنواره های سنتی چین به شمار می رود. این جشن معمولاً در اوایل یا اواسط ژوئن فرا می رسد. تاریخ برگزاری آن در سال ۲۰۲۴، ۱۰ ژوئن بود.

ریشه تاریخی و داستان چو یوان: ریشه این جشنواره به دوران دولت های متخاصم (۴۷۵-۲۲۱ قبل از میلاد) باز می گردد و ارتباط تنگاتنگی با داستان شاعر و سیاستمدار میهن پرست، کو یوان، دارد. کو یوان، مقامی درستکار در ایالت چو بود که به دلیل مخالفت با اتحاد پادشاه چو با ایالت قدرتمند کین، به خیانت متهم و تبعید شد. هنگامی که ایالت کین، چو را شکست داد و پایتخت آن را به تصرف خود درآورد، کو یوان از شدت ناامیدی و غم، خود را در رودخانه میلو غرق کرد. مردم محلی که او را بسیار دوست داشتند و به او احترام می گذاشتند، برای نجاتش یا یافتن جسدش با قایق به جستجو پرداختند. آن ها برای جلوگیری از خورده شدن جسدش توسط ماهی ها، گلوله های برنج چسبناک را به رودخانه انداختند. این افسانه، منشأ مسابقات پرشور قایق اژدها و خوردن زونگزی در این جشن است.

آداب و رسوم و فعالیت ها: برجسته ترین فعالیت در جشنواره قایق اژدها، مسابقات قایق اژدها است. قایق های بلند و باریک با سر و دمی به شکل اژدها، با شور و هیجان توسط پاروزنان هماهنگ در آب ها حرکت می کنند. این مسابقات نمادی از تلاش مردم برای نجات کو یوان است. علاوه بر این، مردم برای دفع شر و بیماری، گیاهان دارویی مانند اگیر و آرتمیسیا را بر در و پنجره های خود آویزان می کنند. حمام کردن با آب معطر و آویختن ساشه های معطر کوچک نیز برای حفظ سلامتی رایج است.

خوراکی های مخصوص: زونگزی (Zongzi)، گلوله های برنج چسبناک پر شده با مواد مختلف مانند گوشت، لوبیا، یا خرما که در برگ های بامبو یا نی پیچیده شده و بخارپز می شوند، خوراکی اصلی این جشن است. هر منطقه از چین زونگزی های مخصوص به خود را دارد.

اهمیت فرهنگی: جشنواره قایق اژدها نمادی از میهن پرستی، شجاعت و فداکاری است. این جشن همچنین برای دفع بیماری ها و بدشانسی ها، و پاسداشت سلامتی و قدرت جسمانی اهمیت دارد.

۵. جشنواره چی شی (Qixi Festival / Double Seventh Festival / روز ولنتاین چینی)

جشنواره چی شی، در هفتمین روز از هفتمین ماه قمری برگزار می شود و به دلیل داستان عاشقانه پرکشش خود، به عنوان روز ولنتاین چینی نیز شناخته می شود. این جشن معمولاً در اوایل یا اواسط آگوست قرار می گیرد. تاریخ دقیق قمری آن در سال ۲۰۲۴، ۱۰ آگوست بود.

ریشه تاریخی و افسانه چوپان و دختر بافنده (نیو لان و ژی نیو): قلب این جشنواره، افسانه ای ستاره ای درباره عشق ممنوعه چوپانی زمینی به نام نیو لان (نماینده ستاره دنب) و پری بافنده ای آسمانی به نام ژی نیو (نماینده ستاره نسر واقع) است. این دو عاشق شدند و ازدواج کردند، اما مادر ملکه آسمان از این ازدواج خشمگین شد و ژی نیو را به آسمان بازگرداند و با کشیدن یک رودخانه نقره ای (راه شیری) بین آن ها، این دو عاشق را برای همیشه از هم جدا کرد. با این حال، سالی یک بار، در هفتمین روز از هفتمین ماه قمری، دسته ای از کلاغ های مهربان پلی از بال های خود بر روی این رودخانه می سازند تا نیو لان و ژی نیو بتوانند برای یک شب یکدیگر را ملاقات کنند.

آداب و رسوم و فعالیت ها: در گذشته، این روز بیشتر مورد توجه دختران جوان بود. آن ها برای افزایش مهارت های خانه داری، خیاطی و بافندگی دعا می کردند. تماشای ستاره ها و صورت های فلکی مرتبط با افسانه نیو لان و ژی نیو نیز یکی از فعالیت های رایج است. امروزه، این جشنواره بیشتر به عنوان یک فرصت برای ابراز عشق و محبت بین زوج ها، و قرارهای عاشقانه جشن گرفته می شود. آویزان کردن نخ های رنگی و نمایش هنر سوزن دوزی نیز در برخی مناطق هنوز رواج دارد.

اهمیت فرهنگی: جشنواره چی شی، جشنی برای عشق واقعی، وفاداری، رمانس و مهارت است. این جشنواره یادآور این نکته است که عشق می تواند حتی بر موانع بزرگ نیز غلبه کند و امید به دیدار دوباره را همواره زنده نگه می دارد.

۶. جشنواره ارواح گرسنه (Hungry Ghost Festival / Yu Lan Jie)

جشنواره ارواح گرسنه، در پانزدهمین روز از هفتمین ماه قمری برگزار می شود و معمولاً در اواسط یا اواخر آگوست فرا می رسد. این فستیوال سنتی چین، متفاوت از دیگر جشن ها، حال و هوایی از احترام و دلسوزی نسبت به ارواح گذشتگان و سرگردان دارد. تاریخ برگزاری قمری آن در سال ۲۰۲۴، ۱۸ آگوست بود.

ریشه تاریخی و باورها: باور اصلی پشت این جشنواره این است که در طول ماه ارواح (ماه هفتم قمری)، دروازه های عالم ارواح باز می شوند و ارواح گرسنه و سرگردان به دنیای زندگان باز می گردند. این ارواح ممکن است کسانی باشند که در زندگی شان مورد بی توجهی قرار گرفته اند، یا کسانی که بدون خانواده یا پیشکش مانده اند. مردم تلاش می کنند تا با پیشکش ها و آیین های خاص، آن ها را آرام کرده و از خود و خانواده شان در برابر هرگونه سوءتفاهم یا بدشانسی محافظت کنند.

آداب و رسوم و فعالیت ها: در طول این ماه و به ویژه در روز جشنواره، مردم پیشکش های غذایی و نوشیدنی فراوانی را در جلوی خانه ها و معابد قرار می دهند. سوزاندن کاغذ پول و کالاهای کاغذی دیگر (مانند ماشین های لوکس، خانه های مجلل، لباس و غیره) به عنوان پول و دارایی برای ارواح در جهان دیگر، یکی از فعالیت های مهم است. برگزاری اپراهای چینی و نمایش های سنتی در فضای باز برای سرگرمی ارواح نیز رایج است. در غروب، هزاران قایق کاغذی روشن شده، به آرامی بر روی آب رها می شوند تا ارواح سرگردان را به دنیای خود هدایت کنند و راه بازگشتشان را روشن کنند.

اهمیت فرهنگی: این جشنواره نمادی از احترام به مردگان، مهربانی با ارواح سرگردان و دفع بدشانسی است. این جشن به مردم یادآوری می کند که حتی ارواح بدون خانواده نیز شایسته احترام و توجه هستند، و به تقویت حس همدلی و شفقت در جامعه کمک می کند.

۷. جشنواره نیمه پاییز (Mid-Autumn Festival / جشنواره کیک ماه)

جشنواره نیمه پاییز، که با نام جشنواره کیک ماه نیز شهرت دارد، در پانزدهمین روز از هشتمین ماه قمری برگزار می شود و معمولاً در سپتامبر یا اوایل اکتبر فرا می رسد. این جشنواره سنتی چین، پس از سال نو چینی، دومین جشن مهم و محبوب در این کشور است. تاریخ برگزاری آن در سال ۲۰۲۴، ۱۷ سپتامبر بود.

ریشه تاریخی و افسانه چانگ ا: ریشه این جشن به هزاران سال پیش باز می گردد و با افسانه الهه ماه، چانگ ا، گره خورده است. افسانه می گوید که در زمان های بسیار دور، ده خورشید در آسمان وجود داشت که زمین را می سوزاندند. هو یی، یک کماندار ماهر، نه خورشید را با تیر زد و تنها یکی را باقی گذاشت. او به عنوان پاداش، اکسیر جاودانگی را دریافت کرد. چانگ ا، همسر او، ناخواسته اکسیر را نوشید و به ماه پرواز کرد و از آن زمان تاکنون در آنجا زندگی می کند. خرگوش ماه نیز همدم او در ماه است. این داستان، نمادی از فداکاری، زیبایی و جاودانگی است.

آداب و رسوم و فعالیت ها: در این شب، ماه در روشن ترین و کامل ترین حالت خود قرار دارد و نمادی از اتحاد و کمال است. خانواده ها در فضای باز، دور هم جمع می شوند تا ماه کامل را تماشا کنند و برای شکرگزاری از برداشت محصول و وفور نعمت، پیشکش هایی به ماه تقدیم کنند. روشن کردن فانوس های کاغذی در اشکال مختلف و راه رفتن با آن ها، به ویژه برای کودکان، از فعالیت های محبوب است.

خوراکی های مخصوص: کیک ماه (Mooncake)، شیرینی های گرد و غنی که با مواد مختلفی مانند خمیر دانه نیلوفر آبی، خمیر لوبیا قرمز، زرده تخم مرغ شور یا گوشت پر می شوند، نمادی از ماه کامل و اتحاد خانواده هستند. این کیک ها به صورت برش های کوچک تقسیم شده و در میان اعضای خانواده به اشتراک گذاشته می شوند.

اهمیت فرهنگی: جشنواره نیمه پاییز نمادی از شکرگزاری برای برداشت محصول و وفور نعمت، اتحاد خانواده و کامل بودن است. این جشن فرصتی برای قدردانی از برکت های زندگی و تقویت پیوندهای خانوادگی در فضایی آرام و دلنشین است.

۸. جشنواره چونگ یانگ (Chongyang Festival / Double Ninth Festival)

جشنواره چونگ یانگ، که به آن جشنواره نهمین روز دوگانه نیز گفته می شود، در نهمین روز از نهمین ماه قمری برگزار می شود و معمولاً در اکتبر یا اوایل نوامبر فرا می رسد. در چین، عدد ۹ به عنوان یک عدد یانگ (نیروی مردانه و مثبت) در نظریه یین و یانگ شناخته می شود، و دو تا ۹ کنار هم، نمادی از سلامتی، طول عمر و پایداری هستند. تاریخ برگزاری قمری آن در سال ۲۰۲۴، ۱۱ اکتبر بود.

ریشه تاریخی و افسانه هوان جینگ: افسانه ای باستانی، داستان هوان جینگ را روایت می کند. او مردی بود که معتقد بود در نهمین روز از نهمین ماه قمری، فاجعه ای (مانند یک طاعون) در حال آمدن است. برای جلوگیری از این بلا، او به خانواده اش توصیه کرد که به همراه شاخه های ژیو به بالاترین تپه نزدیک خانه خود صعود کنند و شراب گل داوودی بنوشند. خانواده او اطاعت کردند و زمانی که غروب بازگشتند، تمام دام هایشان را مرده یافتند، اما خودشان سالم ماندند. هوان جینگ از استادش، یک تائوئیست پرورش دهنده، متوجه شد که حیوانات قربانی شده اند تا بلا از خانواده او دور شود.

آداب و رسوم و فعالیت ها: به پیروی از افسانه هوان جینگ، یکی از اصلی ترین فعالیت های این روز، کوه نوردی و پیاده روی در ارتفاعات است. مردم به بالای تپه ها و کوه ها می روند تا خود را از انرژی های منفی دور نگه دارند و از مناظر زیبای پاییزی لذت ببرند. نوشیدن شراب گل داوودی و خوردن کیک چونگ یانگ (که به آن کیک دو نهم نیز می گویند) از دیگر رسوم رایج است. این جشنواره همچنین به عنوان روز سالمندان نیز شناخته می شود و فرصتی برای گرامیداشت سالمندان، ابراز احترام به آن ها و قدردانی از حکمت و تجربه آن ها است.

اهمیت فرهنگی: جشنواره چونگ یانگ نمادی از دفع شر، طول عمر، سلامتی و احترام به سالمندان است. این جشن به مردم یادآوری می کند که باید به بزرگان خود احترام بگذارند و از حکمت آن ها بهره ببرند، و همچنین از طبیعت و فعالیت های جسمانی برای حفظ سلامتی خود استفاده کنند.

۹. جشنواره انقلاب زمستانی (Dongzhi Festival)

جشنواره انقلاب زمستانی، که با نام دونگ ژی نیز شناخته می شود، در تاریخ شمسی ثابتی بین ۲۱ تا ۲۳ دسامبر برگزار می گردد. این روز نمادی از کوتاه شدن شب ها و بلند شدن روزها است و به معنای بازگشت نور و امید است.

ریشه تاریخی و اهمیت کشاورزی: دونگ ژی از دوران سلسله های هان (۲۰۶ قبل از میلاد تا ۲۲۰ میلادی) تا به حال جشن گرفته می شود. این روز به عنوان یک نقطه عطف حیاتی در تقویم کشاورزی باستان شناخته می شد و آغاز فصل زمستان و امید به آمدن بهار را نوید می داد. در این روز، مفهوم یین و یانگ به اوج خود می رسد؛ یین (نماد تاریکی و سرما) به نهایت خود می رسد و سپس شروع به کاهش می کند، در حالی که یانگ (نماد نور و گرما) شروع به رشد و بازگشت می کند. این چرخه، نمادی از تعادل و تغییر مداوم در طبیعت است.

آداب و رسوم و فعالیت ها: مهم ترین آیین در جشنواره انقلاب زمستانی، دورهمی خانوادگی است. خانواده ها گرد هم می آیند تا یک وعده غذایی ویژه را با هم صرف کنند. در شمال چین، خوردن پیراشکی (جیائوزی) بسیار رایج است، با این باور که این کار از سرماخوردگی گوش ها در زمستان محافظت می کند. در جنوب چین، مردم تانگیوان (Tangyuan)، گلوله های برنج چسبناک را که نماد اتحاد و کامل بودن خانواده هستند، مصرف می کنند.

اهمیت فرهنگی: جشنواره دونگ ژی نمادی از اتحاد خانواده، شکرگزاری برای پایان یک دوره کاری (کشاورزی) و امید به آغاز یک فصل جدید است. این جشن یادآور این است که حتی در تاریک ترین روزهای سال، امید به نور و گرما وجود دارد و خانواده ستون اصلی حمایت و عشق است.

نکات کلیدی برای تجربه بهتر جشنواره های سنتی چین:

شرکت در جشنواره های سنتی چین تجربه ای فراموش نشدنی و بسیار غنی است، اما برای اینکه این تجربه به بهترین شکل ممکن رقم بخورد، برنامه ریزی و آمادگی قبلی ضروری است. در اینجا به نکات مهمی اشاره می شود که می تواند به شما در سفر به چین در ایام جشنواره ها کمک کند:

• بررسی تاریخ های دقیق: اکثریت قریب به اتفاق جشنواره های سنتی چین بر اساس تقویم قمری برگزار می شوند و به همین دلیل تاریخ شمسی دقیق آن ها هر سال کمی تغییر می کند. تنها جشنواره هایی مانند انقلاب زمستانی (Dongzhi) تاریخ شمسی ثابتی دارند. بنابراین، پیش از برنامه ریزی سفر، حتماً تقویم سال جاری یا سال آتی را برای یافتن تاریخ های دقیق جشنواره های مورد نظرتان بررسی کنید.
• رزرو زودهنگام: ایام جشنواره ها، به ویژه سال نو چینی، از شلوغ ترین زمان های سفر در چین هستند. بلیط پروازها، قطارها و اقامتگاه ها به سرعت رزرو می شوند و قیمت ها نیز افزایش می یابد. توصیه جدی می شود که از چند ماه قبل (حداقل ۳ تا ۶ ماه) برای رزرو بلیط و اقامتگاه اقدام کنید.
• غذاهای محلی: هر جشنواره خوراکی های مخصوص به خود را دارد که بخشی جدایی ناپذیر از تجربه فرهنگی آن است. به عنوان مثال، پیراشکی (جیائوزی) در سال نو، تانگیوان در جشنواره فانوس، زونگزی در جشنواره قایق اژدها، و کیک ماه در جشنواره نیمه پاییز از جمله معروف ترین ها هستند. حتماً این خوراکی های محلی را امتحان کنید تا طعم واقعی سنت های چینی را بچشید.
• احترام به آداب و رسوم: مردم چین به سنت ها و فرهنگ خود بسیار پایبند هستند. در طول شرکت در مراسم و جشن ها، به آداب و رسوم محلی احترام بگذارید. برای مثال، هنگام بازدید از معابد یا مکان های مذهبی، لباس مناسب بپوشید و آرامش خود را حفظ کنید. اگر در یک مراسم خانوادگی دعوت شدید، حتماً از میزبانان تشکر کنید و به توصیه های آن ها گوش دهید.
• حمل پول نقد: اگرچه پرداخت های دیجیتال (مانند WeChat Pay و Alipay) در چین بسیار رایج هستند، اما برای خریدهای کوچک از فروشندگان خیابانی، بازارهای محلی یا در مناطق روستایی، داشتن مقداری پول نقد می تواند مفید باشد.
• آمادگی برای شلوغی: مکان های برگزاری جشنواره ها، جاذبه های توریستی و حمل و نقل عمومی در ایام جشن ها بسیار شلوغ می شوند. برای این شلوغی آماده باشید، صبور باشید و برنامه ریزی های خود را با در نظر گرفتن زمان اضافه برای جابجایی انجام دهید.
• حمل دارو و لوازم ضروری: حتماً داروهای مورد نیاز خود را به همراه داشته باشید. همچنین، داشتن لوازم ضروری مانند ضدعفونی کننده دست، دستمال کاغذی و یک بطری آب در طول گشت و گذار در جمعیت می تواند به سفر راحت تر شما کمک کند.

نتیجه گیری

جشنواره های سنتی چین، پنجره ای گشوده به سوی تاریخی هزاران ساله، فرهنگی غنی و روحی پرنشاط هستند. این جشن ها نه تنها رویدادهایی برای سرگرمی و جشن گرفتن محسوب می شوند، بلکه به عنوان کاتالیزورهایی قدرتمند برای حفظ هویت ملی، انتقال سنت ها از نسلی به نسل دیگر و تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی عمل می کنند. هر یک از این جشنواره ها، از شور و هیجان سال نو چینی و رقص های پرشور اژدها گرفته تا آرامش مراسم فانوس افشانی و تقدیر از ماه در جشنواره نیمه پاییز، داستانی منحصر به فرد را روایت می کنند که ریشه در افسانه ها، باورها و زندگی روزمره مردم چین دارد.

تجربه شرکت در جشنواره های سنتی چین فراتر از یک بازدید ساده توریستی است؛ این فرصتی است برای غرق شدن در زندگی واقعی مردم چین، چشیدن طعم های اصیل، مشاهده هنرهای باستانی و احساس همبستگی با ملتی که به سنت های خود افتخار می کنند. این تجربیات، نه تنها دانش فرهنگی شما را افزایش می دهند، بلکه خاطراتی فراموش نشدنی و الهام بخش را برای شما رقم خواهند زد. برنامه ریزی برای سفری به یادماندنی به چین در زمان برگزاری یکی از این جشن ها، بدون شک یکی از غنی ترین و دلنشین ترین تجربیات فرهنگی شما خواهد بود. با کاوش در این جهان پر رمز و راز، خود را برای سفری به عمق زمان و فرهنگ آماده کنید.