جزیره تریستان دا کونا Tristan da Cunha

سفر به دوردست ترین نقاط جهان همواره برای انسان کنجکاوی برانگیز بوده است. در میان اقیانوس وسیع اطلس جنوبی نقطه ای مسکونی وجود دارد که عنوان «دورترین نقطه مسکونی در جهان» را به خود اختصاص داده است: جزیره تریستان دا کونا. این انزوای جغرافیایی زندگی و تاریخ منحصربه فردی را برای ساکنان این جزیره آتشفشانی رقم زده است.

آشنایی با جزیره تریستان دا کونا ( قلمرو فرادریایی بریتانیا)

تریستان دا کونا مجمع الجزایری در جنوب اقیانوس اطلس است که به عنوان بخشی از قلمرو فرادریایی بریتانیا سنت هلنا اسنشن و تریستان دا کونا شناخته می شود. این مجمع الجزایر شامل جزیره اصلی تریستان دا کونا جزیره دست نیافتنی جزایر نایتینگل و جزیره گاف است. تنها جزیره تریستان دا کونا به طور دائم مسکونی است و جزیره گاف میزبان ایستگاه هواشناسی آفریقای جنوبی است.

جزیره اصلی تریستان دا کونا مساحتی حدود ۹۸ کیلومتر مربع دارد و تحت تسلط قله آتشفشانی ملکه مری با ارتفاع ۲۰۶۲ متر قرار گرفته که آخرین فوران آن در سال ۱۹۶۱ رخ داد. جزیره دست نیافتنی در ۴۰ کیلومتری جنوب تریستان قرار دارد و بقایای یک آتشفشان خاموش و غیرقابل سکونت است که زیستگاه پنگوئن ها و فوک ها می باشد. جزایر نایتینگل شامل نایتینگل استولتنهف و میانه نیز در جنوب قرار دارند و بیشتر صخره های سنگی هستند.

این جزیره آب و هوای اقیانوسی معتدل دارد اما به شدت بادخیز است و دریاهای اطراف آن اغلب طوفانی هستند که در طول تاریخ منجر به غرق شدن کشتی های زیادی شده است. تریستان دا کونا در فاصله ۲۷۸۷ کیلومتری از کیپ تاون و ۳۹۴۹ کیلومتری از ساحل آرژانتین قرار دارد. نزدیکترین جزیره مسکونی به آن سنت هلنا در فاصله حدود ۲۴۳۷ کیلومتری شمال است که این فواصل انزوای بی نظیر آن را توجیه می کنند.

کشف جزیره

جزایر تریستان دا کونا برای نخستین بار در سال ۱۵۰۶ توسط دریانوردان پرتغالی به رهبری کاپیتان تریستائو دا کونا کشف شدند. با این حال به دلیل شرایط نامساعد جوی و دریایی آن ها نتوانستند در جزیره فرود بیایند. برخی منابع به فرود پرتغالی ها در سال ۱۵۲۰ برای تأمین آب اشاره دارند اما این گزارش ها از نظر تاریخی مورد تردید هستند.

نخستین سفرهای رسمی به این جزایر در سال های ۱۶۵۰ و ۱۶۵۹ توسط هلندی ها انجام شد. هلندی ها قصد داشتند این جزایر را به پایگاهی برای تأمین آذوقه کشتی ها تبدیل کنند اما به دلیل نبود بندرهای طبیعی مناسب از این ایده صرف نظر کردند. در قرن هجدهم جزیره به خاطر صنعت شکار نهنگ و فک مورد توجه قرار گرفت.

در سال ۱۷۷۵ شرکت Société Impériale Asiatique de Trieste به نام اتریش این جزیره را ثبت کرد اما این ادعا دوام نیاورد و به فراموشی سپرده شد. تاریخ اولیه جزیره با تلاش های ناموفق برای ایجاد پایگاه یا استفاده از منابع طبیعی آن گره خورده است تا اینکه نخستین ساکنان دائمی در آن مستقر شدند.

نخستین ساکنان

نخستین ساکن واقعی جزیره تریستان دا کونا جاناتان لمبرت آمریکایی بود که در سال ۱۸۱۰ به همراه دو نفر دیگر با هدف ایجاد یک پایگاه استراحت در آنجا مستقر شد. فرد چهارمی به نام توماسو کوری از ایتالیا به آن ها پیوست. لمبرت جزیره را کشوری مستقل اعلام کرد اما این وضعیت کوتاه بود.

در سال ۱۸۱۲ سه نفر از جمله لمبرت در یک حادثه غرق شدند و تنها توماسو کوری باقی ماند. در سال ۱۸۱۶ بریتانیا جزایر را به تصرف خود درآورد؛ این اقدام تا حدی به دلیل نگرانی از فرار ناپلئون از سنت هلنا انجام شد. با پایان تهدید گارد نظامی بریتانیا برچیده شد اما سربازی به نام ویلیام گلاس همراه خانواده اش درخواست ماندن داد و این درخواست پذیرفته شد.

ویلیام گلاس به همراه خانواده اش و بعدها افراد دیگری مانند ساموئل برنل و جان نانکیول هسته اصلی جامعه تریستان را تشکیل دادند. جمعیت به تدریج افزایش یافت اما کمبود زنان مشکل ساز بود. در سال ۱۸۲۷ پنج زن از سنت هلنا و بعدها زنانی از مستعمره کیپ به جزیره آمدند و با مردان ازدواج کردند و به این ترتیب جمعیت و تنوع نژادی جزیره شکل گرفت.

تخلیه

در آگوست سال ۱۹۶۱ فعالیت آتشفشان قله ملکه مری آغاز شد و شکافی در زمین نزدیک روستا ایجاد شد که همراه با زمین لرزه و رانش زمین زندگی ساکنان را تهدید کرد. خوشبختانه جامعه ۲۶۴ نفری جزیره توانستند در ۱۰ اکتبر با استفاده از قایق های موجود به جزیره نایتینگل پناه ببرند.

روز بعد یک کشتی هلندی به نام Tjisadane به موقع به جزیره رسید و تمامی ساکنان را به کیپ تاون منتقل کرد. از آنجا آن ها با کشتی RMS Stirling Castle به سمت ساوث همپتون در انگلستان فرستاده شدند و به مدت دو سال در یک اردوگاه سابق نیروی هوایی بریتانیا اسکان داده شدند.

فشارها و درخواست های مکرر جزیره نشینان برای بازگشت به خانه دولت بریتانیا را متقاعد کرد تا گروهی اکتشافی را برای بررسی وضعیت ایمنی جزیره اعزام کند. پس از تأیید ایمنی جزیره ۱۹۸ نفر از ساکنان در ۱۰ نوامبر ۱۹۶۳ به خانه بازگشتند. فوران آتشفشان بخش هایی از زمین نزدیک روستا را با گدازه پوشانده و کارخانه کنسرو را از بین برده بود اما بیشتر روستای ادینبروی هفت دریا سالم باقی مانده بود.

سرنوشت غم انگیز جزیره

تاریخ تریستان دا کونا با چالش ها و حوادث تلخ نیز همراه بوده است. پس از درگذشت ویلیام گلاس در سال ۱۸۵۳ ۲۵ نفر از اعضای خانواده او جزیره را ترک کردند. چهار سال بعد ۴۵ نفر دیگر نیز به مستعمره کیپ مهاجرت کردند و جمعیت جزیره به ۲۸ نفر کاهش یافت. در نیمه دوم قرن نوزدهم با کاهش صنعت شکار نهنگ و فک و افتتاح کانال سوئز که مسیرهای تجاری را تغییر داد اهمیت جزیره کمتر شد.

سال ۱۸۸۵ فاجعه ای دیگر رخ داد؛ در زمستان سخت کشتی ای که برای تجارت فرستاده شده بود در دریا گم شد و تمام ۱۵ نفر سرنشین آن جان باختند. بدتر از آن موش های باقی مانده از کشتی های غرق شده به جزیره هجوم آوردند و ذخایر غذایی را نابود کردند. دولت بریتانیا قصد داشت ساکنان را منتقل کند اما در نهایت با ارسال محموله های غذایی کمک کرد.

در سال ۱۸۹۷ جمعیت جزیره به ۶۴ نفر کاهش یافته بود. با این حال ورود دو ملوان ایتالیایی گاوتانو لاوارلو و آندره رپتو که نجاران ماهری بودند به ساکنان کمک کرد تا قایق های جدید بسازند و به خودکفایی در دسترسی به جزایر اطراف و منابع دریایی برسند.

تریستان دا کونای امروز

پس از بازگشت ساکنان در سال ۱۹۶۳ تلاش ها برای مدرن سازی جزیره آغاز شد. بین سال های ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۷ یک بندر جدید احداث شد و امکاناتی مانند جاده ها بیمارستان و سیستم فاضلاب بهبود یافتند. ژنراتورهای برق نیز برای تأمین انرژی کارخانه ماهیگیری و روستا وارد شدند.

آتش سوزی ویرانگر سال ۲۰۰۸ آسیب جدی به زیرساخت های برق رسانی وارد کرد اما با کمک مشاوران و پیمانکاران از آفریقای جنوبی سیستم برق به استانداردهای مدرن ارتقا یافت. در سال ۱۹۷۷ حتی یک زمین گلف نه حفره ای در جزیره ساخته شد که ویژگی منحصربه فرد آن استفاده از گاوها برای کوتاه کردن چمن و وجود موانع زنده مانند گاو و مرغ در مسیر بازی است.

تا اول ماه مه ۲۰۲۴ جمعیت ساکن دائم جزیره ۲۳۸ نفر است. با احتساب کارکنان خارجی و بازدیدکنندگان تعداد افراد حاضر در جزیره حدود ۲۲۳ نفر می باشد که این آمار به دلیل رفت و آمدها متغیر است. اقتصاد جزیره امروزه بر پایه ماهیگیری به ویژه صید و تجارت خرچنگ که یک محصول لوکس محسوب می شود استوار است. کشاورزی (مانند سیب زمینی) و دامپروری (گوسفند) نیز برای تأمین نیازهای محلی انجام می شود.

دسترسی به دورترین نقطه مسکونی در جهان

دسترسی به جزیره تریستان دا کونا به دلیل انزوای شدید آن بسیار محدود و دشوار است. این جزیره فاقد فرودگاه است و تنها راه رسیدن به آن از طریق دریا و با کشتی است. کشتی ها معمولاً از کیپ تاون در آفریقای جنوبی حرکت می کنند و سفر دریایی تا تریستان دا کونا می تواند هفته ها طول بکشد و به شدت به شرایط آب و هوایی و دریایی وابسته است.

این وابستگی به سفر دریایی برنامه ریزی برای بازدید از جزیره را بسیار چالش برانگیز می کند و تعداد بازدیدکنندگان را محدود نگه می دارد. فاصله بیش از ۳۲۰۰ کیلومتری از نزدیکترین خشکی ها تریستان دا کونا را به معنای واقعی کلمه به دورترین نقطه مسکونی قابل دسترس در جهان تبدیل کرده است.

کاهش جمعیت

تاریخ تریستان دا کونا شاهد چندین دوره کاهش جمعیت بوده است. پس از مرگ ویلیام گلاس در اواسط قرن نوزدهم و کاهش فعالیت های اقتصادی مانند شکار نهنگ بسیاری از ساکنان جزیره را ترک کردند. فجایعی مانند غرق شدن کشتی در سال ۱۸۸۵ و هجوم موش ها نیز بر کاهش جمعیت تأثیر گذاشت. این نوسانات جمعیتی بخشی از تاریخ پرفراز و نشیب این جامعه منزوی است.

توجه جهانی

انزوای بی بدیل و تاریخ منحصربه فرد تریستان دا کونا همواره توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. این جزیره به عنوان نمادی از استقامت جامعه انسانی در برابر شرایط سخت و دورافتاده شناخته می شود. گزارش ها و مستندات درباره زندگی در این نقطه دورافتاده کنجکاوی بسیاری را برانگیخته و آن را به مقصدی خاص برای ماجراجویان و محققان تبدیل کرده است.

جزیره تریستان دا کونا کجاست؟

این جزیره در جنوب اقیانوس اطلس تقریباً در میانه راه بین آفریقای جنوبی و آمریکای جنوبی واقع شده و بخشی از قلمرو فرادریایی بریتانیا است.

جمعیت جزیره تریستان دا کونا چند نفر است؟

جمعیت ساکنان دائم جزیره حدود ۲۳۸ نفر است اما تعداد کل افراد مقیم شامل کارکنان و بازدیدکنندگان حدود ۲۲۳ نفر در نوسان است.

چگونه می توان به جزیره تریستان دا کونا سفر کرد؟

دسترسی به جزیره تنها از طریق کشتی امکان پذیر است زیرا فرودگاه ندارد. سفر دریایی معمولاً از کیپ تاون آفریقای جنوبی آغاز شده و ممکن است هفته ها طول بکشد.

چرا تریستان دا کونا دورترین نقطه مسکونی جهان محسوب می شود؟

به دلیل فاصله بسیار زیاد آن از نزدیکترین قاره ها و دیگر مناطق مسکونی بیش از ۳۲۰۰ کیلومتر از هر خشکی عمده ای فاصله دارد.

شغل اصلی ساکنان تریستان دا کونا چیست؟

اقتصاد جزیره عمدتاً بر پایه ماهیگیری به خصوص صید و صادرات خرچنگ و همچنین کشاورزی و دامپروری برای تأمین نیازهای محلی استوار است.