جای خالی «گل آقا» – کاماکس
«یک زبان دارم دوتا دندان لق/ می زنم تا می توانم حرف حق»؛ بیتی آشنا که روی جلد نشریه «گل آقا» خودنمایی می کرد و حالا این نشریه و این بیت تبدیل به نوستالژی شده است.
به گزارش کاماکس، روزنامه خراسان به مناسبت 11 اردیبهشت سالروز درگذشت زنده یاد کیومرث صابری فومنی ضمن بازخوانی جریان سازی های کم نظیر او، با محمد حسن یادگاری، سازنده مستند «روزگارگل آقایی» گفتگویی کرده که در ادامه می خوانید: دهه 70 و اوایل دهه 80، مخاطبان «گل آقا» هفته به هفته برای خریدن شماره جدید هفته نامه انتظار می کشیدند؛ یک انتظار شیرین و شاد برای خواندنِ طنزهایی که به مسایل و مشکلات جامعه کنایه می زد و برای دقایقی آن ها را می خنداند.
امروز، 11 اردیبهشت ماه، بیستمین سالروز درگذشت زنده یاد کیومرث صابری فومنی، همان «گل آقا»ی آشناست؛ مردی که تاثیری انکارنشدنی بر جریان طنز و طنزپردازی پس از انقلاب داشت.
«گل آقا» در سال هایی که تصویرسازی و کاریکاتور خیلی رواج نداشت، در هر شماره کاریکاتور یکی از مسیولان را روی جلد می برد. این یک نوع خط شکنی بود که بعدها دیگر نشریات هم در همین مسیر حرکت کردند. «گل آقا» با شناختی که از جامعه داشت بدون این که حریم شکنی کند، در چهارچوب حرکت و نقد می کرد. از این رو مخاطبان این نشریه طیف گسترده ای داشتند و محتوای آن مطالب عام پسند و نخبه پسند را دربر می گرفت. «گل آقا» در شناسایی نیروهای جوان هم نقش زیادی داشت. این نیروها بعدها وارد فضای رسمی طنز و رسانه شدند.
آخرین شماره هفته نامه گل آقا» در دوازدهمین سال انتشارش در دوم آبان 1381 منتشر شد. زنده یاد صابری فومنی در سال 1370 پس از انتشار اولین شماره های هفته نامه «گل آقا»، تعدادی از آن ها را برای رهبر انقلاب فرستاد تا نظر ایشان را که زمانی با یکدیگر همکار بودند، جویا شود. رهبر انقلاب هم در پیامی به تاریخ 27 تیر ماه 1370 برای گل آقا نوشتند: «ادعا نمی کنم که کار شما کامل و بی عیب است؛ اما با ملاحظه اجمالی شماره های «گل آقا»، امید هرچه بهتر شدن و کامل تر شدن آن را دارم. طنز صادق و دلسوزانه باید همه نقاط معیوب، به خصوص آن ها را که کمتر به چشم می آیند و آن ها که بیشتر به علم و اطلاع همگان از آن نیاز هست، هنرمندانه ببیند و بنمایاند. امروز جامعه و نظام انقلابی ما با دشمنانی روبه روست که همه ابزارهای محسوس و نامحسوس را برای ضربه زدن و جریحه دار کردن مردم و نظام و انقلاب به کار می برند. برای آگاه کردن ذهن مردم از خدعه دشمن، چه وسیله ای از طنز هنرمندانه و شیرین و زیرکانه، بهتر و کاری تر؟ ان شاءالله شما و همکارانتان موفق باشید».
اردیبهشت ماه دو سال پیش مستندی از شبکه مستند سیما به نام «روزگار گل آقایی» ساخته محمدحسن یادگاری پخش شد؛ مستندی که پس از آن چندبار دیگر هم بازپخش شد. «روزگار گل آقایی» پرتره ای از یک شخصیت محبوب و تاثیرگذار است که مردم هنوز هم طنزها و کاریکاتورهای خاطره انگیز نشریه اش را به یاد دارند. در ادامه گفت وگوی ما را با محمدحسن یادگاری، کارگردان این مستند می خوانید.
لطفا درباره این که چه اتفاقی باعث شد به سراغ ساخت مستند «گل آقایی» بروید توضیح دهید؟
در دوران کودکی مخاطب پر و پاقرص «بچه ها گل آقا» بودم و همین موضوع باعث شد به سراغ ساخت این مستند بروم. یکی دونفر از استادان من در حوزه ارتباطات که با مرحوم صابری آشنایی داشتند، به من کمک کردند تا با گروهی از کاریکاتوریست ها و نویسنده های قدیمی طنز ارتباط پیدا کنیم. بعد از آن با آقای ناصر فیض دراین باره مشورت کردم و ایشان که شبکه همکاران «گل آقا» را می شناختند و با استاد صابری مراوده داشتند، به ما کمک کردند. به تدریج با تعداد زیادی از دوستان و همکاران ایشان آشنا شدیم و حمایتی که افراد از ما می کردند، باعث می شد نفرات بعدی هم به جمع ما اضافه شوند. در نهایت با حدود 25نفر از یاران «گل آقا» گفت وگو کردیم که نامشان هم در فیلم هست.
در خلال گفت وگوها و دیدارهایتان با این افراد، نکته ای بود که شما را تحت تاثیر قرار بدهد؟
درزمان ساخت این مستند و با شنیدن گفت وگوها لحظه به لحظه بیشتر شیفته شخصیت آقای صابری فومنی شدم. استاد صابری دانش و تجربه زیادی داشتند و توانایی تعامل با همه جناح ها و سلیقه ها را داشتند؛ چیزی که امروز کم داریم؛ یعنی افراد بابینشی که بتوانند با چنین دید وسیعی با همه در ارتباط باشند و همه را به تعامل وادار کنند، این شخصیت ها خیلی کم هستند. این ویژگی آقای صابری بود و ما سعی کردیم در مستند هم این ویژگی را برجسته کنیم. از آن طرف وقتی فیلم پخش شد همه جناح ها و گروه های سیاسی به آن واکنش مثبت نشان دادند و این برای ما اتقاق خوبی بود.
جالب ترین بازخورد چه بود؟
روز اکران فیلم، هم هادی حیدری، کاریکاتوریست اصلاح طلب آمده بود و هم دکتر حدادعادل. هر دو هم راضی از سالن بیرون آمدند.
ساخت مستند «روزگار گل آقایی» چقدر زمان برد؟
پژوهش فیلم حدود دو سه ماه و فیلمبرداری و تدوین هم تقریباً 5، 6ماه زمان برد؛ یعنی یک فرآیند 8، 9ماهه شد. ما ساخت مستند را در سال 1399 شروع کردیم که سال 1400 به پایان رسید و اردیبهشت 1401 به پخش رسید.
پایان خبر کاماکس
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "جای خالی «گل آقا» – کاماکس" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "جای خالی «گل آقا» – کاماکس"، کلیک کنید.